ජනක විශ්ව විද්‍යාල ශිෂ්‍යයෙක් කියා
මා හිතනවා.
වචන හැසිරවීමෙහි සංවර බව
ඉතා අගය කරන අතර
ඔබේ රචනා ශෛලියෙන්
අසා ඇති ප්‍රශ්න වලට
ඔබට පිළිතුරු දීම
නිරර්ථක බව වැටහෙනවා.
ඔබ ප්‍රශ්න කරන්නේ පිළිතුරු ලබන්නට කියා
ඒ ශෛලියෙන් කිව නොහැකියි.
ඒත් තවත් අය කියවන නිසා
පිළිතුරක් දිය යුතුයි.
ලෝකෙ බිහි වෙන සමහර නිර්මාණ
ඒ නිර්මාණ වල තියන
සියුම් සහ පුළුල් ජීව්න දැක්ම සහ
සමස්ත වශයෙන් මිනිස් වර්ගයාටම
පොදු හැඟීම ජනිත කරවන නිසා
කාලයක්, දේශයක්, දීපයක්,
කුලයක් නොතකා පවතිනවා.
පාතර් පංචාලි එවැනි විශ්වීය නිර්මාණයක්.
සත්‍යජිත් රායිගෙ කුළුඳුල් නිර්මාණයත් එයයි.
එවැන්නකින් ඇරඹූ ඔහුගෙ සිනමා දැක්ම
විශ්ව විද්‍යාල සිසුන්ට පමණක් නොවෙයි...
විමර්ශනාත්මක හා සංවේදී මනසක් ඇති
හැම කෙනෙකුගෙම මනසට ආලෝකයක්.
එවැනි ලෝක පූජිත නිර්මාණයක්
කුඩා දරුවන් හඬවන්නට තරම් සරල වීමත්
එහි විශිෂ්ඨත්වයට ප්‍රබල සාක්ෂියක්.
ජපන් ජාතික අකිරා කුරොසාවාත් එවැන්නෙක්.
ජනකට අනුව ඇන්ටික් පොරක් වන අකිරා කුරොසාවා
අගය කරන ලෝ සුපතළ, ප්‍රවීණ සහ
සම්මානනීය සිනමාකරුවන් කිහිපදෙනෙක් මේ.
Ingmar Bergman
Federico Fellini
Roman Polanski
Bernardo Bertolucci
Robert Altman,
Francis Ford Coppola,
Steven Spielberg,
Martin Scorsese,
George Lucas,
John Milius.
Robert Altman,
John Woo,
Zhang Yimou,
මෑත අතීතයේ සහ අදත් ක්‍රියාකාරීවෙන
මේ ලෝක පූජිත සනමාකරුවන්ගේ නිර්මාණ
ජනක නරඹා නැතුවා විය හැකිවුවත්
මොවුන්ගෙන් කීපදෙනෙක්වත් ගැන
අසා, කියවා හෝ ඇති කියා හිතනවා.
ඔවුන් අතුරෙනුත් කීදෙනෙක්
ජනකට ඇන්ටික් පොරවල් වනවාද නොදනිමි.
ඔවුන් අතුරෙන් ප්‍රසිද්ධම දෙදෙනෙක්
කුරොසාවා ගැන මෙසේ කියනවා.
"සරලව කිව්වොත්, අකිරා කුරොසාවා මගේ ගුරුවරයා වන අතර
තවත් බොහෝ සිනමාකරුවන්ගේද ගුරුවරයායි."
මාර්ටින් ස්කොර්සේස් පැවසීය.
"මිහිමත වෙසෙන
වෙනත් කිසිම සිනමා කරුවෙකුගෙන් ඉගෙන ගත්තාට වඩා
මම කුරොසාවාගෙන් ඉගෙනගෙන ඇත්තෙමි."
ස්පීල්බර්ග් පැවසීය.
ස්පීල්බර්ග් අදටත් චිත්‍රපටියක වැඩ අරඹන්නට පෙර
අනිවාර්යයෙන් නරඹන චිත්‍රපටි හතරෙන් එකක්
කුරොසාවාගේ "සෙවන් සමුරායි".
විශිෂ්ඨත්වය නිසා සහ විශ්වීය ගුණය නිසා
කලක් තිස්සේ ගරු බුහුමන් ලබන සම්භාව්‍ය නිර්මාණ
විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් ඇන්ටික් ලෙස දකින්නෙ
ඒ නිර්මාණ වලින් පලක් ගත හැකි
මනසක් නොමැති පිරිසකි.
විශ්වීය නිර්මාණ නරඹන්නේවත් නැතිව
ඇන්ටික් ලෙස ප්‍රතික්ෂේප කිරීම
තමන්ගෙ නොහැකියාව වසාගන්නට භාවිතා කරන
සීතාම්බර පට සලුවක්.
විශ්ව විද්‍යාල සිසුන්ගේ මානසිකත්වය එසේ නම්
විශ්ව විද්‍යාල වසා තැබීම අසාධාරණ නැහැ.
ප්‍රායෝගිකව සත්‍යයක් නොවුවත්,
විශ්ව විද්‍යාල සිසුන්ගේ මානසිකත්වය
ඔවුන් උසස්පෙළෙහිදී අභිබවා ගිය
අනික් සිසුන්ගෙ මානසිකත්වයට වඩා
ඉහළ තලයක පවතිනවා කියා
තර්කානුකූලව උපකල්පනය කළ හැකියි.
විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් තමන් දිහා
මොන විදියට බැලුවත්
මොන විදියට තමන්ගෙ සිසු ජීවිත
කාලකණ්ණි කරගත්තත්
සමාජයේ සිටින උගත්ම පිරිස ලෙස
සමාජයට ඔවුන් පිළිබඳ
බලාපොරොත්තු තියනවා.
ඔවුන්ගෙන් සමාජයට වගකීමකුත් තියනවා.
ඒ බලාපොරොත්තු සහ වගකීම්
විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් අතින් ඉටු නොවීම
විශ්ව විද්‍යාල සිසුන්ගෙ වගේම
සමාජයෙත් ඛේදවාචකයක්.
ඔවුන් අතරෙන්
දේශපාලනඥයන්ගෙ විවිධ ඇමවල්
නොසිතා නොබලා ගිලිමින්
ආවේගශීලීව ඉදිරියට යන පිරිස
තමන්ගෙ ජීවිතයෙ වටිනාම කාලය
නිකරුණේ නාස්ති කරගැනීම
හිතලු වෙනුවෙන් ආවේගශීලීවීමේ වරදට
ඔවුන් විසින් තමන්ටම දෙන දඬුවමක්.
ඒ මාරපාශයෙන් ගැලවෙන පිරිසෙන් කොටසක්
මොකක් හරි ජොබ් එකක්
කියන සාමාන්‍ය සමාජයෙ මානසිකත්වයෙන්
එදා වේල ක්රමයට වැඩ කරලා
රැකියාවක් හොයා ගන්නවා.
ඒත් විශ්ව විද්‍යාලයකින්
අපි සැබැවින්ම බලාපොරොත්තු වෙන්නෙ
ඊට වඩා ගැඹුරක් සහ පුළුල් බවකින්
සමාජයටම ආදර්ශයක් විය හැකි
සම්මානනීය විශිෂ්ඨ චරිත රැසක්..
මෙවැනි චරිත අද විශ්ව විද්‍යාලය තුල
නැතැයි මම විශ්වාස කරනවා.
විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනය ලබන
ශාස්ත්‍රීය අංශයකින් ඉහළට යන කෙනෙක්
මේ නිර්මාණ වලට සංවේදී නම්
ඔවුන්ට ඒ පොදු හැඟීම් විඳින්න පුලුවනි නම්
ඔවුන්ට තමන් ඉදිරියෙදි වගකීම දරන
පොදු සමාජය දෙස
වඩාත් මානුෂිකව, වඩාත් පුළුල් දැක්මකින්
බලන්න පුළුවන් වෙනවා.
බාල චිත්‍රපටි නරඹන,
ටෙලිනාට්‍ය නරඹා ආවේගශීලී වෙන,
හැම කෘතියකින්ම
රස විඳින්නම බලාගෙන ඉන්න අයට
ඉහත කී විමර්ශනාත්මක ක්ෂේත්‍රයට
ඇතුල්වෙන්න බැහැ.
ඔවුන්ට ඊට සුදුසුකම් නැහැ.
ඒ නිසාම
විභාග සමත් වී සුදුසුකම් ලදුවත්
විශ්ව විද්‍යාල අධ්‍යාපනයකට අවශ‍ය
පාන්නරය ඔවුන් තුළ නැහැ.
ඔවුන් විශ්ව විද්‍යාලයට සුදුසු නැහැ.
ඔවුනුත් සාමාන්‍ය පුරවැසියන් මෙන්ම
පසිඳුරන්ට වහල්වී
පටු ලෝකයක් තුළ
එදින් එදාට ජීවත්වෙන පිරිසක්.
විශ්ව විද්‍යාලයක් තුළට පිවිසී
ශාස්ත්‍රීය දැනුමක් ලබන පිරිසක්
සාමාන්‍ය මිනිසුන්ට වඩා
උසස් රුචිකත්වයක්, උසස් රසඥතාවයක්,
කාය චිත්ත සංවරයක්,
විමර්ශන ශීලී දර්ශනයක්
තිබිය යුතුයි.
ගැඹුරු ශාස්ත්‍රීය දැනුමක් ලබන අය
එවැනි පුළුල් දැක්මක් ඇති අයනම්
තමන් හැසිරෙන සමාජයෙ මිනිසුන්ගෙ ජීවිත වලට
ඔවුන්ගෙ හැඟීම් වලට සංවේදී නම්
ඔවුන්ගෙ ජීවිත වලට සංවේදී නම්
කවදා හෝ ශාස්ත්‍රඥයින් ලෙසා
සමාජයට එක්වූ විට
සමාජයට ඔවුන්ගෙන් සිදුවෙන සේවය
පුළුල් වෙනවා.
විශ්ව විද්‍යාලවලින් මහාචාර්ය වරු
සෑහෙන ප්‍රමාණයක් බිහිවෙනවා.
කාලයක් තිස්සෙ මිනිසුන් අතර රැඳෙන
කාලයක් තිස්සෙ ගරු බුහුමනට පාත්‍ර වෙන
සරච්චන්ද්‍රයන් වැනි උත්තම පුරුෂයන්
තම ශාස්ත්‍ර ඥාණය පදනම් කරගෙන
තමන් තුළ තිබුණ පුළුල් දැක්ම මගින්
සමාජයට එවැනි සේවයක් කළ අයයි.
එතුමන් පළමු වසරෙ ඉගෙන ගනිද්දි
සත්‍යජිත් රායි උළෙලක් පැවතුණා නම්
එතුමන් ඒ සෑම දර්ශනයක්ම
අනිවාර්යයෙන්ම නරඹන බව
සහතික කොට කිව හැකියි.
සරච්චන්ද්‍රයන්ගේ රසඥතාවය,
අද විශ්ව විද්‍යාල සිසුන්ගෙන්
බලාපොරොත්තු විය නොහැකි වුවත්
පැය එකහමාරක් දෙකක්
රායි වැන්නෙකුගේ කෘතියක් දෙස බලා සිටින්නට හැකි
විශ්ව විද්‍යාල සිසුන් හතර දෙනෙකු හෝ
අද විශ්ව විද්‍යාලයක සිටීම
අපට බෙහෙවින් සතුටු විය හැකි කරුණක්.
