රහත් බව දක්වා මගඵල ලැබූවන් මෙන්ම
විදසුන් වඩන්නාද ආර්ය ශ්‍රාවකයෙකි.
කෙලෙසුන් නසා, ආශ්‍රව ක්ෂය කොට
රහත් බවට පත්වුවත්
සාමාන්‍ය ජීවිතය තුළ රහත් කෙනෙක් විඳින්නෙත්
විදසුන් වඩන මොහොතේදී
පුහුදුන් කෙනෙක් විඳින අත්දැකීම් බව
සිරිධම්ම නොදන්නා බව
ඔහුගේ විපස්සනා දේශනා වලින්
පැහැදිලි වෙනවා.
සිරිධම්ම උගන්වන විපස්සනාව
විපස්සනාවක් නොවේ.
ඔහු එසේ කරන්නේ කිසියම් යටි අරමුණකින් නොව
ඔහුගේ නොදන්නාකම නිසා යයි මම සිතමි.
රහත් වී ඇතැයි මුලා වී සිටින ඔහු
විපස්සනාව ලෙස උගන්වන්නේ
තමන් ලද අත්දැකීමක් විනා
පිරිසිදු විපස්සනා මාර්ගය නොවෙයි.
හින්දු සමථ භාවනා වලින් පත්වෙන
සිතේ සිතුවිලි නැති අවස්ථාව
සිත සිතුවිලිවලින් ශූන්‍ය වීම
නිවන කියා ඔහු හිතා ඉන්න නිසා
නිවැරදි මග සෙවීමකුත් නැහැ.
කැපවීමෙන් සමථ භාවනා වඩන්නන්
සිතේ සිතුවිලි නැති අවස්ථාවට පත්වීම
පහසුවෙන් සිදු විය හැකියි.
ඔවුන්ගේ සිත සිතුවිලිවලින් ශූන්‍ය වීම
නිවන කියා මුලාවීම සාමාන්‍ය දෙයක්..
මෙවැනි මුලාවකින් ජීවත් වෙන අය
සිය දහස් ගණනක් මේ මොහොතෙත්
භාවනා මධ්‍යස්ථානවල බවුන් වඩමින් ඇති.
ස්නායු මණ්ඩල මත ක්‍රියාකරන
කුණ්ඩලිණී වැනි හින්දු සමථ භාවනා ක්‍රම
නිසි මග පෙන්වීමකින් තොරව වැඩීමෙන්
මග වරදින්න අවකාශ තියනවා.
මානසිකව අතරමං වෙනවා.
තනිව සිත සමග ක්‍රියා නොකර
සිතත් කයත් සමස්තයක් ලෙස වඩන
විදර්ශනාව
ස්වාභාවික ක්‍රියාවලියකට ඉඩදී
අප උපේක්ෂාවෙන් විසීමක් පමණයි.
" සිත ශූන්‍ය වීම නිසා මම රහතෙක් "
වහසි බස් දොඩන
සිරිධම්මගේ දහම් දැනුමත්,
තර්කනයට ඇති ප්‍රබල හැකියාවත්,
අපේ බොළඳ මිනිසුන්
වන්දනා කරන්නට කැමති ආකාරයේ
මාන්නාධික ගෝත්‍රික නායකයෙකුගෙ
ආක්‍රමණ ශීලී පෞරුෂයත් සමග
මේ සියල්ලම පරදවන සුළු
මහ රහත් බවටත් වඩා ලොකු
විලිලැජ්ජා නැති කමත් නිසා
ඒ මුලාව රහත් බව විදියට
අපේ රටේ සුළු පිරිසකට මාර්කට් කරගන්නට
සිරිධම්ම සමත් වී තියනවා.
වායු සමීකරණය කළ කාමරවල
මහේශාක්‍ය ලෙස ජීවත් වෙන
කාය චිත්ත දුක් දොම්නස් වලින් මිදෙන්නට
නිර්වින්දක රසායනික සංයෝග
ඖෂධ ලෙස සලකා භාවිතා කරන
සැප සම්පත් විඳින සුකොමල පෙළැන්තියට
නිවන යනු එවන් නිර්වින්දනයකි .
ළදරු වියේ සිටම
සැපටම හුරුවූ සැපම සොයන කෝමල සියුමැලි චරිතවලට
කය පිළිබඳව අවසිහියෙන්, මෝහයෙන් පසුවීම ආනන්දයකි,
නිවන සුවදායක ෆැන්ටසියක් ලෙස සිතන ඔවුන්ට
සිත ශූන්‍ය කරගෙන ලබන මෝහය
ඔවුන් සිතන පතන නිවන බඳු සුවයකි.
සැබෑ නිවන තුළ අමුතු සුවයක් නැත.
නිවන තුළ ඇත්තේ
දුකට පත්වෙන පුහුදුන් තැනැත්තා විඳින
මානසික දුක නැතිවීම පමණි.
--------------------------------------------
පින්වත් සාරිපුත්‍රයෙනි,
නිවන සැපයි, සුවදායකයි යයි ඔබ කියයි,
විඳින්න කෙනෙක් නැති නිවනේ කවර සැපයක්ද සුවයක්ද?
“උපාලි, විඳින්න කෙනෙක් නොමැති වීමමයි එහි ඇති සැපය,
විඳින්න කෙනෙක් නැති වීමමයි එහි ඇති සුවය..”
සංයුක්ත නිකාය නිබ්බානාසුඛ සූත්‍රය
------------------
මාර්ග ඵල ලාභියා පැය විසි හතර තුළමත්
විදසුන් වඩන්නා විදසුන් වඩන මොහොතත් තුළ
සිදු වෙන දේ සිහියෙන් දකින නිසා මෝහයත්
ප්‍රිය අප්‍රිය භාවයෙන් නොබැඳෙන නිසා
රාග ද්වේශත් ඇති නොවන හෙයින්
විඳින්නෙකු නැත.
===================================
මහණෙනි,
ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවක තෙමේ
දුක් වේදනාවෙන් පහස්නා ලද්දේ ම ශෝක නො කරයි.
ක්ලාන්ත නො වෙයි. නො වැල පෙයි.
ළෙහි පැහැර නො හඬයි. මුළාවට නො පැමිණෙයි.
හේ කායික වූ එක් වේදනාවක් විඳියි.
චෙතසික වේදනාව නො විඳියි. .
සල්ල සූත්‍රය
මේ සනාතන දහම පැහැදිලි වෙන
මගේ ප්‍රායෝගික අත්දැකීමක්.
1990 දශකයේ මැදභාගයේදී
ඉන්දියාවෙ තෙලඟානා ප්‍රාන්තයේ හයිද්‍රාබාද් නුවර
ධම්ම ඛෙත්ත විපස්සනා මධ්‍යස්ථානයේදී
මේ රූපයෙ දැක්වෙන
යකඩ ගේට්ටුව අරිනකොටජීවන් මා එක්ක ඇවිත්
එතන නතර කරගෙන තිබුණ ස්කූටරය
පසු පසට ගැනීමට යාමෙදි අත්වැරදීමකින්
ඉදිරියට පැනලා ගේට්ටුව නැවත වැහුණා.
මගේ මහපටැඟිල්ල
ඒ ගේට්ටු පළු දෙකට අහුවුණා.
එක් වරම අත ගසා දැමුණා.
ඊළඟ මොහොතෙහි මම
අත දෙසත් වේදනාවත් බැලුවා.
මහපටැඟිල්ලෙ උඩ පුරුක
දෙපලකින් පැලී ලේ ආවා.
අදටත් නිය පොත්තේ ඒ වෙනස තියනවා.
මහපටැඟිල්ලත් දබරැඟිල්ලත්
දෙකේම දැඩි වේදනාවක් දැනුනා.
අනික් ඇඟිළි තුනේ වේදනාව අඩුයි.
මෑත දිනක මට හමු වූ වෛද්‍ය ශිෂ්‍යයෙකුට
මා මේ අත්දැකීම කිව්වාම
ඔහු කිව්වේ
මහපටැඟිල්ල සහ දබරැඟිල්ල එක් ස්නායුවකටත්
අනික් ඇඟිලි තුන වෙනත් ස්නායුවකටත්
සම්බන්ධ බවයි.
මම ඒ වෙනස හඳුනා ගත්තේ
මගේ සිතේ උපෙක්ෂාව තිබුණ නිසයි.
නැත්නම් මට මුළු අතම වේදනාවක්.
ඒ වේදනාවට උපෙක්ෂාවෙන්
මම ස්කූටරයට නැග්ගා.
ස්කූටරය පැදවූ ජීවන්
ඒ සිද්ධිය සාමාන්‍ය දෙයක් ලෙස භාර ගත්තා.
මම ඔහුට කිසිවක් කීවේ නෑ.
පසුදා දහය පමණ වනතුරු වේදනාව තිබුණා.
මා කිසිදු ප්‍රතිකාරයක් කළේ නෑ.
කැටි ගැසුණ ලේ නොතෙමා ආරක්ෂා කළා.
විශබීජ වලින් ආරක්ෂාව,
කැටි ගැසුණ ලේ ටික පමණයි.
මසකට පමණ පසු මහපටැඟිල්ල සුව වුණා.
මේ මොහොතෙත්
සිහිය යොමු කරන විට
ඒ ඇඟිලි දෙකේ වේදනා මතු වෙනවා.
ඒ අත්දැකීමෙන් එකතු වූ ද්වේශ සංස්කාර
තවමත් තියනවා.
වේදනා ඇඟිලි වල දැණුනත්
මේ දැනෙන වේදනාවලට හේතුවෙන ද්වේශ සංස්කාර තැන්පත්ව ඇත්තේ
ස්නායු පද්ධතියේ හෝ මොළයේ විය හැකියි.
අදටත් කලින් කලට
සිත හොඳින් තැන්පත්වූ අවස්ථාවන්හි
එදා මා සිහියෙන් නොදැක
විඥාණයෙහි තැන්පත්වූ ද්වේශ සංඛාර
ඇඟිල්ල කීරි ගැහෙන
සියුම් වේදනාවක් ලෙස මතු වී
නිරුද්ධ වෙනවා.
උප්පජ්ජිත්වා නිරුජ්ඣන්ති.
විපස්සනා
සැබෑ ජීවිතයෙ අත්දැකීම් වලදි
දුකෙන් මිදෙන්න උපකාර වෙන්නෙ
ඒ ආකාරයටයි..
මම කායිකව දුක් වින්දා පමණයි.
මානසිකව දුක් වින්දේ නෑ.
වීර්යයෙන්, සමස්තය දැනෙන සිහියෙන්,
පවතින දෙයට ලෝභ-ද්වේශ දෙකෙන් තොරව
වේදනා වල වේදනා අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
.
මොහොතෙන් මොහොතට සිහිය පිහිටුවාගෙන
සිදුවෙන කිසිවකින් නොකැළඹී,
සියල්ලටම අනිශ්‍රිතව,
ඒ වෙනස්කම් කිසිවක් අල්ලාගැනීමෙන් තොරව
උපේක්ෂාවෙන් විසීම විපස්සනාවයි.
සම්මා සතියයි, සතර සතිපට්ඨානයයි.
බුදු දහමෙහි සඳහන් නිවන් මාර්ගයයි.
=================================
මහණෙනි,
ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවක තෙමේ
දුක් වේදනාවෙන් පහස්නා ලද්දේ ම ශෝක නො කරයි.
ක්ලාන්ත නො වෙයි. නො වැල පෙයි.
ළෙහි පැහැර නො හඬයි. මුළාවට නො පැමිණෙයි.
හේ කායික වූ එක් වේදනාවක් විඳියි.
චෙතසික වේදනාව නො විඳියි. .
සල්ල සූත්‍රය
-----------------------------------
නිවන අත්විඳින
රහතන් වහන්සේලා ඇතුළු මාර්ගඵල ලාභීන්ද
පුහුදුන් වුවත් විදසුන් වඩන්නා
ඔහු විදසුන් වඩන මොහොත තුළද
ආර්ය ශ්‍රාවකයන්ය.
විදසුන් වඩන්නාද ආර්ය ශ්‍රාවකයෙකි.
කෙලෙසුන් නසා, ආශ්‍රව ක්ෂය කොට
රහත් බවට පත්වුවත්
සාමාන්‍ය ජීවිතය තුළ රහත් කෙනෙක් විඳින්නෙත්
විදසුන් වඩන මොහොතේදී
පුහුදුන් කෙනෙක් විඳින අත්දැකීම් බව
සිරිධම්ම නොදන්නා බව
ඔහුගේ විපස්සනා දේශනා වලින්
පැහැදිලි වෙනවා.
සිරිධම්ම උගන්වන විපස්සනාව
විපස්සනාවක් නොවේ.
ඔහු එසේ කරන්නේ කිසියම් යටි අරමුණකින් නොව
ඔහුගේ නොදන්නාකම නිසා යයි මම සිතමි.
රහත් වී ඇතැයි මුලා වී සිටින ඔහු
විපස්සනාව ලෙස උගන්වන්නේ
තමන් ලද අත්දැකීමක් විනා
පිරිසිදු විපස්සනා මාර්ගය නොවෙයි.
හින්දු සමථ භාවනා වලින් පත්වෙන
සිතේ සිතුවිලි නැති අවස්ථාව
සිත සිතුවිලිවලින් ශූන්‍ය වීම
නිවන කියා ඔහු හිතා ඉන්න නිසා
නිවැරදි මග සෙවීමකුත් නැහැ.
කැපවීමෙන් සමථ භාවනා වඩන්නන්
සිතේ සිතුවිලි නැති අවස්ථාවට පත්වීම
පහසුවෙන් සිදු විය හැකියි.
ඔවුන්ගේ සිත සිතුවිලිවලින් ශූන්‍ය වීම
නිවන කියා මුලාවීම සාමාන්‍ය දෙයක්..
මෙවැනි මුලාවකින් ජීවත් වෙන අය
සිය දහස් ගණනක් මේ මොහොතෙත්
භාවනා මධ්‍යස්ථානවල බවුන් වඩමින් ඇති.
ස්නායු මණ්ඩල මත ක්‍රියාකරන
කුණ්ඩලිණී වැනි හින්දු සමථ භාවනා ක්‍රම
නිසි මග පෙන්වීමකින් තොරව වැඩීමෙන්
මග වරදින්න අවකාශ තියනවා.
මානසිකව අතරමං වෙනවා.
තනිව සිත සමග ක්‍රියා නොකර
සිතත් කයත් සමස්තයක් ලෙස වඩන
විදර්ශනාව
ස්වාභාවික ක්‍රියාවලියකට ඉඩදී
අප උපේක්ෂාවෙන් විසීමක් පමණයි.
" සිත ශූන්‍ය වීම නිසා මම රහතෙක් "
වහසි බස් දොඩන
සිරිධම්මගේ දහම් දැනුමත්,
තර්කනයට ඇති ප්‍රබල හැකියාවත්,
අපේ බොළඳ මිනිසුන්
වන්දනා කරන්නට කැමති ආකාරයේ
මාන්නාධික ගෝත්‍රික නායකයෙකුගෙ
ආක්‍රමණ ශීලී පෞරුෂයත් සමග
මේ සියල්ලම පරදවන සුළු
මහ රහත් බවටත් වඩා ලොකු
විලිලැජ්ජා නැති කමත් නිසා
ඒ මුලාව රහත් බව විදියට
අපේ රටේ සුළු පිරිසකට මාර්කට් කරගන්නට
සිරිධම්ම සමත් වී තියනවා.
වායු සමීකරණය කළ කාමරවල
මහේශාක්‍ය ලෙස ජීවත් වෙන
කාය චිත්ත දුක් දොම්නස් වලින් මිදෙන්නට
නිර්වින්දක රසායනික සංයෝග
ඖෂධ ලෙස සලකා භාවිතා කරන
සැප සම්පත් විඳින සුකොමල පෙළැන්තියට
නිවන යනු එවන් නිර්වින්දනයකි .
ළදරු වියේ සිටම
සැපටම හුරුවූ සැපම සොයන කෝමල සියුමැලි චරිතවලට
කය පිළිබඳව අවසිහියෙන්, මෝහයෙන් පසුවීම ආනන්දයකි,
නිවන සුවදායක ෆැන්ටසියක් ලෙස සිතන ඔවුන්ට
සිත ශූන්‍ය කරගෙන ලබන මෝහය
ඔවුන් සිතන පතන නිවන බඳු සුවයකි.
සැබෑ නිවන තුළ අමුතු සුවයක් නැත.
නිවන තුළ ඇත්තේ
දුකට පත්වෙන පුහුදුන් තැනැත්තා විඳින
මානසික දුක නැතිවීම පමණි.
--------------------------------------------
පින්වත් සාරිපුත්‍රයෙනි,
නිවන සැපයි, සුවදායකයි යයි ඔබ කියයි,
විඳින්න කෙනෙක් නැති නිවනේ කවර සැපයක්ද සුවයක්ද?
“උපාලි, විඳින්න කෙනෙක් නොමැති වීමමයි එහි ඇති සැපය,
විඳින්න කෙනෙක් නැති වීමමයි එහි ඇති සුවය..”
සංයුක්ත නිකාය නිබ්බානාසුඛ සූත්‍රය
------------------
මාර්ග ඵල ලාභියා පැය විසි හතර තුළමත්
විදසුන් වඩන්නා විදසුන් වඩන මොහොතත් තුළ
සිදු වෙන දේ සිහියෙන් දකින නිසා මෝහයත්
ප්‍රිය අප්‍රිය භාවයෙන් නොබැඳෙන නිසා
රාග ද්වේශත් ඇති නොවන හෙයින්
විඳින්නෙකු නැත.
===================================
මහණෙනි,
ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවක තෙමේ
දුක් වේදනාවෙන් පහස්නා ලද්දේ ම ශෝක නො කරයි.
ක්ලාන්ත නො වෙයි. නො වැල පෙයි.
ළෙහි පැහැර නො හඬයි. මුළාවට නො පැමිණෙයි.
හේ කායික වූ එක් වේදනාවක් විඳියි.
චෙතසික වේදනාව නො විඳියි. .
සල්ල සූත්‍රය
මේ සනාතන දහම පැහැදිලි වෙන
මගේ ප්‍රායෝගික අත්දැකීමක්.
 |
| Dhamma Khetta, Hyderabad - 500 070, Telangana, India |
ඉන්දියාවෙ තෙලඟානා ප්‍රාන්තයේ හයිද්‍රාබාද් නුවර
ධම්ම ඛෙත්ත විපස්සනා මධ්‍යස්ථානයේදී
මේ රූපයෙ දැක්වෙන
යකඩ ගේට්ටුව අරිනකොටජීවන් මා එක්ක ඇවිත්
එතන නතර කරගෙන තිබුණ ස්කූටරය
පසු පසට ගැනීමට යාමෙදි අත්වැරදීමකින්
ඉදිරියට පැනලා ගේට්ටුව නැවත වැහුණා.
මගේ මහපටැඟිල්ල
ඒ ගේට්ටු පළු දෙකට අහුවුණා.
එක් වරම අත ගසා දැමුණා.
ඊළඟ මොහොතෙහි මම
අත දෙසත් වේදනාවත් බැලුවා.
මහපටැඟිල්ලෙ උඩ පුරුක
දෙපලකින් පැලී ලේ ආවා.
අදටත් නිය පොත්තේ ඒ වෙනස තියනවා.
මහපටැඟිල්ලත් දබරැඟිල්ලත්
දෙකේම දැඩි වේදනාවක් දැනුනා.
අනික් ඇඟිළි තුනේ වේදනාව අඩුයි.
මෑත දිනක මට හමු වූ වෛද්‍ය ශිෂ්‍යයෙකුට
මා මේ අත්දැකීම කිව්වාම
ඔහු කිව්වේ
මහපටැඟිල්ල සහ දබරැඟිල්ල එක් ස්නායුවකටත්
අනික් ඇඟිලි තුන වෙනත් ස්නායුවකටත්
සම්බන්ධ බවයි.
මම ඒ වෙනස හඳුනා ගත්තේ
මගේ සිතේ උපෙක්ෂාව තිබුණ නිසයි.
නැත්නම් මට මුළු අතම වේදනාවක්.
ඒ වේදනාවට උපෙක්ෂාවෙන්
මම ස්කූටරයට නැග්ගා.
ස්කූටරය පැදවූ ජීවන්
ඒ සිද්ධිය සාමාන්‍ය දෙයක් ලෙස භාර ගත්තා.
මම ඔහුට කිසිවක් කීවේ නෑ.
පසුදා දහය පමණ වනතුරු වේදනාව තිබුණා.
මා කිසිදු ප්‍රතිකාරයක් කළේ නෑ.
කැටි ගැසුණ ලේ නොතෙමා ආරක්ෂා කළා.
විශබීජ වලින් ආරක්ෂාව,
කැටි ගැසුණ ලේ ටික පමණයි.
මසකට පමණ පසු මහපටැඟිල්ල සුව වුණා.
මේ මොහොතෙත්
සිහිය යොමු කරන විට
ඒ ඇඟිලි දෙකේ වේදනා මතු වෙනවා.
ඒ අත්දැකීමෙන් එකතු වූ ද්වේශ සංස්කාර
තවමත් තියනවා.
වේදනා ඇඟිලි වල දැණුනත්
මේ දැනෙන වේදනාවලට හේතුවෙන ද්වේශ සංස්කාර තැන්පත්ව ඇත්තේ
ස්නායු පද්ධතියේ හෝ මොළයේ විය හැකියි.
අදටත් කලින් කලට
සිත හොඳින් තැන්පත්වූ අවස්ථාවන්හි
එදා මා සිහියෙන් නොදැක
විඥාණයෙහි තැන්පත්වූ ද්වේශ සංඛාර
ඇඟිල්ල කීරි ගැහෙන
සියුම් වේදනාවක් ලෙස මතු වී
නිරුද්ධ වෙනවා.
උප්පජ්ජිත්වා නිරුජ්ඣන්ති.
විපස්සනා
සැබෑ ජීවිතයෙ අත්දැකීම් වලදි
දුකෙන් මිදෙන්න උපකාර වෙන්නෙ
ඒ ආකාරයටයි..
මම කායිකව දුක් වින්දා පමණයි.
මානසිකව දුක් වින්දේ නෑ.
වීර්යයෙන්, සමස්තය දැනෙන සිහියෙන්,
පවතින දෙයට ලෝභ-ද්වේශ දෙකෙන් තොරව
වේදනා වල වේදනා අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
.
මොහොතෙන් මොහොතට සිහිය පිහිටුවාගෙන
සිදුවෙන කිසිවකින් නොකැළඹී,
සියල්ලටම අනිශ්‍රිතව,
ඒ වෙනස්කම් කිසිවක් අල්ලාගැනීමෙන් තොරව
උපේක්ෂාවෙන් විසීම විපස්සනාවයි.
සම්මා සතියයි, සතර සතිපට්ඨානයයි.
බුදු දහමෙහි සඳහන් නිවන් මාර්ගයයි.
=================================
මහණෙනි,
ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවක තෙමේ
දුක් වේදනාවෙන් පහස්නා ලද්දේ ම ශෝක නො කරයි.
ක්ලාන්ත නො වෙයි. නො වැල පෙයි.
ළෙහි පැහැර නො හඬයි. මුළාවට නො පැමිණෙයි.
හේ කායික වූ එක් වේදනාවක් විඳියි.
චෙතසික වේදනාව නො විඳියි. .
සල්ල සූත්‍රය
-----------------------------------
නිවන අත්විඳින
රහතන් වහන්සේලා ඇතුළු මාර්ගඵල ලාභීන්ද
පුහුදුන් වුවත් විදසුන් වඩන්නා
ඔහු විදසුන් වඩන මොහොත තුළද
ආර්ය ශ්‍රාවකයන්ය.
ඇසු පිරූ තැන් ඇති ඒ ආර්ය ශ්‍රාවකයන් සමග
ඇසු පිරූ තැන් නැති පුහුදුන් පුද්ගලයා
ඉතාම සරලව සංසන්දනය කරමින්
අප බුදුන් වහන්සේ
සල්ල සූත්‍රයේ මෙසේ ප්‍රකාශ කළහ.
ඇසු පිරූ තැන් නැති පුහුදුන් තෙමේ
1 සුව වේදනාවත් විඳියි.
2 දුක් වේදනාවත් විඳියි.
3 නොදුක් නොසුව වේදනාවත් විඳියි.
මහණෙනි,
ඇසු පිරූ තැන් ඇති ආර්ය ශ්‍රාවකයාද
1 සුව වේදනාවත් විඳියි.
2 දුක් වේදනාවත් විඳියි.
3 නොදුක් නොසුව වේදනාවත් විඳියි.
මහණෙනි,
එහි ලා ඇසූ පිරූ තැන් නැති පුහුදුන්හු හා
ඇසු පිරූ තැන් ඇති ආර්ය ශ්‍රාවකයාගේ
වෙසෙස කිමෙක් ද?
අදහස කවරේ ද?
වෙනස කිමෙක්ද?
මහණෙනි,
අසු පිරූ තැන් නැති පුහුදුන් තෙමේ
දුක් වේදනාවෙන් පහස්නා ලද්දේ ම
ශෝක කෙරෙයි. ක්ලාන්ත වෙයි. වැලපෙයි.
ළෙහි පැහැර හඬයි. මුළාවට පැමිණෙයි.
හෙතෙමේ
1, කායික වේදනාව ද
2, චෙතසික වේදනාව ද යන
වේදනා දෙකක් විඳී.
මහණෙනි,
ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවක තෙමේ
දුක්වේදනාවෙන් පහස්නා ලද්දේ ම ශෝක නො කරයි.
ක්ලාන්ත නො වෙයි. නො වැල පෙයි.
ළෙහි පැහැර නො හඬයි. මුළාවට නො පැමිණෙයි.
හේ කායික වූ එක් වේදනාවක් විඳියි.
චෙතසික වේදනාව නො විඳියි. .
මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේගේ කයෙහි ඇට කුඩු වෙනතුරු
ජීවත්විය නොහැකි තරමට සොරුන්ගෙන් පහර කෑවද
ශෝක නො කළෙහිය. ක්ලාන්ත නො විණ. නො වැලපුණෙහිය.
ළෙහි පැහැර නො හැඬීය. මුළාවට නො පැමිණෙහිය.
කායික වූ එක් වේදනාවක් වින්දා පමණි.
චෙතසික වේදනාව වින්දේ නැත..
රහත් කෙනෙකු ලෙස විපස්සනා නමින්
නිතරම දේශන පවත්වන නමුදු
මේ වෙනසවත් නොදන්නා සිරිධම්ම
බුදුන් වහන්සේ වදාළ ආකාරයට
විපස්සනාව කටපාඩමෙන්වත්
දන්නවා ඇතැයි සිතිය නොහැක.
විපස්සනාව පිළිබඳව කටපාඩමෙන් දන්නවා නම්
අත්දැකීමෙන් ලද කිසිදු අවබෝධයක් ඔහුට නැහැ.
ඔහු විපස්සනාව කියා
ජනතාව මුලා කරමින් දෙසන්නේ
ඔහුම නිර්මාණය කරගත්ත
ඔහු චිත්තානුපස්සනාව නමින් හඳුන්වන
සරල සමථ භාවනා ක්‍රමයක්.
" අතීතය ගැන නොසිතන්න
අනාගතය ගැන නොසිතන්න
වර්තමානයෙහි ඉන්න. "
මෙවැනි සුමුදු සුරතල් භාවනා ක්‍රම
හින්දු ආගමට සාමාන්‍ය දෙයක්.
ක්‍රිස්තියානි පූජකයන් විසිනුත් උගන්වනවා.
1 කායානුපස්සනා,
2 වේදනානුපස්සනා,
3 චිත්තානුපස්සනා,
4 ධම්මානුපස්සනා ලෙස
අංග හතරකින් සමන්විත විපස්සනාව වෙනුවට
ඔහු උගන්වන සිත ශූන්‍ය කිරීමේ ක්‍රමය
ඔහු හඳුන්වන්නෙත් චිත්තානුපස්සනාව ලෙසයි.
වරදවා දෙසන චිත්තානුපස්සනාව හැරෙන්නට
කායානුපස්සනාවත්,
වේදනානුපස්සනාවත්,
ධම්මානුපස්සනාවත්
නාමිකව හෝ
ඔහුගේ දේශනා තුළ මා අසා නැහැ.
මේ ඔහුගේ විපස්සනාවයි.
------------------------------------------
මං ඕගොල්ලන්ට කියන්නම්
සෝතාපන්න වෙන්න තියන කෙටි ක්‍රමයක්.
වර්තමානයේ පැවතීමමයි.
වර්තමානය තියනකොට කිසි දුකක් නෑ.
ඒ දුක නැතිව පැවැත්තුවාම
ඒ දුක නැතිකමම තමයි
එයාගෙ විපස්සනාව.
සිහියෙන් පැවතීම.
එතකොට එයා වර්තමානයට ආවාම
වර්තමානයට ආපු ඕනම කෙනෙක්
සිහියෙන් ඉන්නෙ කුමක් පිළිබඳවද?
මොහොත පිළිබඳව.
මොහොත පිළිබඳව කියන්නෙ සිත පිළිබඳව.
පිළිගන්නවද නැද්ද?
මොහොත පිළිබඳව කියන්නෙ සිත පිළිබඳව.
සිත පිළිබඳව සිහියෙන් හිඳීම කුමක්ද?
චිත්තානුපස්සනා.
ඉතිං හරිනේ එහෙනම්..
එහෙනම් ඔය මොකක්වත් බහුබූත ඕන නෑනේ.
--------------------------------------------------
මේ ඔහු උගන්වන චිත්තානුපස්සනාවයි.
''වර්තමානයට ආපු ඕනම කෙනෙක්
සිහියෙන් ඉන්නෙ කුමක් පිළිබඳවද?
මොහොත පිළිබඳව'' යනු සත්‍යයකි.
ඒ ප්‍රකාශය නිවැරදිය.
වර්තමානය යනු මේ මොහොත බව
පාසල් දරුවෙක් වුව දන්නා සත්‍යයකි.
වරද ඇත්තේ මේ ප්‍රකාශයෙහිය.
'' මොහොත පිළිබඳව කියන්නෙ සිත පිළිබඳව. ''
මේ මොහොත තුළ පවතින්නේ සිත පමණක් නොවේ.
සිත එක් සාධකයක් පමණි.
සිත මේ මොහොතෙන් ග්‍රහණය කරගන්නේද
ඇසු පිරූ තැන් නැති පුහුදුන් පුද්ගලයා
ඉතාම සරලව සංසන්දනය කරමින්
අප බුදුන් වහන්සේ
සල්ල සූත්‍රයේ මෙසේ ප්‍රකාශ කළහ.
ඇසු පිරූ තැන් නැති පුහුදුන් තෙමේ
1 සුව වේදනාවත් විඳියි.
2 දුක් වේදනාවත් විඳියි.
3 නොදුක් නොසුව වේදනාවත් විඳියි.
මහණෙනි,
ඇසු පිරූ තැන් ඇති ආර්ය ශ්‍රාවකයාද
1 සුව වේදනාවත් විඳියි.
2 දුක් වේදනාවත් විඳියි.
3 නොදුක් නොසුව වේදනාවත් විඳියි.
මහණෙනි,
එහි ලා ඇසූ පිරූ තැන් නැති පුහුදුන්හු හා
ඇසු පිරූ තැන් ඇති ආර්ය ශ්‍රාවකයාගේ
වෙසෙස කිමෙක් ද?
අදහස කවරේ ද?
වෙනස කිමෙක්ද?
මහණෙනි,
අසු පිරූ තැන් නැති පුහුදුන් තෙමේ
දුක් වේදනාවෙන් පහස්නා ලද්දේ ම
ශෝක කෙරෙයි. ක්ලාන්ත වෙයි. වැලපෙයි.
ළෙහි පැහැර හඬයි. මුළාවට පැමිණෙයි.
හෙතෙමේ
1, කායික වේදනාව ද
2, චෙතසික වේදනාව ද යන
වේදනා දෙකක් විඳී.
මහණෙනි,
ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවක තෙමේ
දුක්වේදනාවෙන් පහස්නා ලද්දේ ම ශෝක නො කරයි.
ක්ලාන්ත නො වෙයි. නො වැල පෙයි.
ළෙහි පැහැර නො හඬයි. මුළාවට නො පැමිණෙයි.
හේ කායික වූ එක් වේදනාවක් විඳියි.
චෙතසික වේදනාව නො විඳියි. .
මුගලන් මහ රහතන් වහන්සේගේ කයෙහි ඇට කුඩු වෙනතුරු
ජීවත්විය නොහැකි තරමට සොරුන්ගෙන් පහර කෑවද
ශෝක නො කළෙහිය. ක්ලාන්ත නො විණ. නො වැලපුණෙහිය.
ළෙහි පැහැර නො හැඬීය. මුළාවට නො පැමිණෙහිය.
කායික වූ එක් වේදනාවක් වින්දා පමණි.
චෙතසික වේදනාව වින්දේ නැත..
රහත් කෙනෙකු ලෙස විපස්සනා නමින්
නිතරම දේශන පවත්වන නමුදු
මේ වෙනසවත් නොදන්නා සිරිධම්ම
බුදුන් වහන්සේ වදාළ ආකාරයට
විපස්සනාව කටපාඩමෙන්වත්
දන්නවා ඇතැයි සිතිය නොහැක.
විපස්සනාව පිළිබඳව කටපාඩමෙන් දන්නවා නම්
අත්දැකීමෙන් ලද කිසිදු අවබෝධයක් ඔහුට නැහැ.
ඔහු විපස්සනාව කියා
ජනතාව මුලා කරමින් දෙසන්නේ
ඔහුම නිර්මාණය කරගත්ත
ඔහු චිත්තානුපස්සනාව නමින් හඳුන්වන
සරල සමථ භාවනා ක්‍රමයක්.
" අතීතය ගැන නොසිතන්න
අනාගතය ගැන නොසිතන්න
වර්තමානයෙහි ඉන්න. "
මෙවැනි සුමුදු සුරතල් භාවනා ක්‍රම
හින්දු ආගමට සාමාන්‍ය දෙයක්.
ක්‍රිස්තියානි පූජකයන් විසිනුත් උගන්වනවා.
1 කායානුපස්සනා,
2 වේදනානුපස්සනා,
3 චිත්තානුපස්සනා,
4 ධම්මානුපස්සනා ලෙස
අංග හතරකින් සමන්විත විපස්සනාව වෙනුවට
ඔහු උගන්වන සිත ශූන්‍ය කිරීමේ ක්‍රමය
ඔහු හඳුන්වන්නෙත් චිත්තානුපස්සනාව ලෙසයි.
වරදවා දෙසන චිත්තානුපස්සනාව හැරෙන්නට
කායානුපස්සනාවත්,
වේදනානුපස්සනාවත්,
ධම්මානුපස්සනාවත්
නාමිකව හෝ
ඔහුගේ දේශනා තුළ මා අසා නැහැ.
මේ ඔහුගේ විපස්සනාවයි.
------------------------------------------
මං ඕගොල්ලන්ට කියන්නම්
සෝතාපන්න වෙන්න තියන කෙටි ක්‍රමයක්.
වර්තමානයේ පැවතීමමයි.
වර්තමානය තියනකොට කිසි දුකක් නෑ.
ඒ දුක නැතිව පැවැත්තුවාම
ඒ දුක නැතිකමම තමයි
එයාගෙ විපස්සනාව.
සිහියෙන් පැවතීම.
එතකොට එයා වර්තමානයට ආවාම
වර්තමානයට ආපු ඕනම කෙනෙක්
සිහියෙන් ඉන්නෙ කුමක් පිළිබඳවද?
මොහොත පිළිබඳව.
මොහොත පිළිබඳව කියන්නෙ සිත පිළිබඳව.
පිළිගන්නවද නැද්ද?
මොහොත පිළිබඳව කියන්නෙ සිත පිළිබඳව.
සිත පිළිබඳව සිහියෙන් හිඳීම කුමක්ද?
චිත්තානුපස්සනා.
ඉතිං හරිනේ එහෙනම්..
එහෙනම් ඔය මොකක්වත් බහුබූත ඕන නෑනේ.
--------------------------------------------------
මේ ඔහු උගන්වන චිත්තානුපස්සනාවයි.
''වර්තමානයට ආපු ඕනම කෙනෙක්
සිහියෙන් ඉන්නෙ කුමක් පිළිබඳවද?
මොහොත පිළිබඳව'' යනු සත්‍යයකි.
ඒ ප්‍රකාශය නිවැරදිය.
වර්තමානය යනු මේ මොහොත බව
පාසල් දරුවෙක් වුව දන්නා සත්‍යයකි.
වරද ඇත්තේ මේ ප්‍රකාශයෙහිය.
'' මොහොත පිළිබඳව කියන්නෙ සිත පිළිබඳව. ''
මේ මොහොත තුළ පවතින්නේ සිත පමණක් නොවේ.
සිත එක් සාධකයක් පමණි.
සිත මේ මොහොතෙන් ග්‍රහණය කරගන්නේද
ඉතා සුළු කොටසකි.
ඔබ මේ වචන කියවමින් සිටින අතර
ඔබ අවට බොහෝ දේ සිදුවෙන නමුත්
ඔබේ සිත දන්නේ නැත.
මේ මොහොතේ කනට ඇසෙන නමුත්
සිතට නෑසෙන ශබ්ද කොතරම් ඇත්ද කියා
මදකට සවන් යොමු කර බලන්න.
----------------------------------------------------------
මදකට සවන් යොමු කරන්න.
සිතට නෑසෙන ශබ්ද කොතරම්ද?
----------------------------------------------------------
මේ මොහොතෙහි
ඔබේ අතපය හතර ඇත්තේ කොතනක දැයි
ඔබේ සිත නොදනී.
ඔබේ හුස්ම ඔබේ සිත නොදනී.
මේ මොහොතේ ඔබ තුළ සිදුවෙමින් පවතින
කිසිවක් ඔබේ සිත නොදනී.
ඔබේ සිත දන්නේ
ඔබ සිත යොමු කරන දේ පමණි.
ඔබ සොයන්නේ ශූන්‍යත්වය නම්
සරල සුගම වෑයමකින් පසුව
ඔබේ සිත ශූන්‍ය වනු ඇත.
ඔබ පන ගැහෙන මළමිණියක් බවට පත් කරමින්
මේ අසුන මතම ඔබේ කය අකර්මණ්‍ය කරගෙන
සිත ශූන්‍ය කරගන්නට ඔබට හැක.
මේ මොහොත යනු
ඔබේ සිත දකින කුඩා පරාසය නොවේ.
ඔබේ සිත යනු මේ මොහොත ලෙස සිතුවත්
ඔබේ සිත යනු
ඔබ මේ වචන කියවන්නට භාවිතා කරන
ඉතා කුඩා පරාසය නොවේ.
මේ මොහොත යනු ඔබේ සිතද නොවේ.
ඔබ දකින සිත යනු
ඔබ අත්දකින එක සාධකයක් පමණි.
සැබැවින්ම මේ මොහොත යනු
ඔබ තුළත් ඔබ අවටත් සිදුවෙන
බොහෝ දේවල්වල මිශ්‍රණයකි.
ඒ අරමුණු මිශ්‍රණය
ඔබේ කයත් සිතත් දෙකම
මොහොතෙන් මොහොතට වෙනස් කරමින් ඇත.
සෝයා ව්‍යංජනයක් යනු
තනිකරම සෝයා නොවේ.
කිරි, මිරිස්, කුළුබඩු ආදී
බොහෝ දේ එහි ඇත.
සෝයා පමණක් දකින්නා
නිවැරදි සිහියෙන් යුතු කෙනෙකු නොවේ.
සෝයා ව්‍යංජනය සපුරාම දත යුතුය.
එසේම සත්වයෙක් යනු
සිතක් පමණක් නොවේ.
කයක් පමණක්ද නොවේ.
දෙකම එකක් අනිකට බලපාමින්
ක්‍රියාත්මක වෙයි.
සත්වයෙකුගේ සිත වෙනස් වෙනවිට
කය වෙනස් වෙයි.
කය වෙනස් වෙන විට සිත වෙනස් වෙයි.
සිතේ හැඟීම්, ආවේග,
සිතිවිලි ආදිය අනුව කය වෙනස් වෙයි..
කයට ලැබෙන ස්පර්ශ අනුව සිත වෙනස් වෙයි
ඔබට අදාළ මේ මොහොත යනු
බාහිර ලෝකයෙහි සහ අප තුළ සිදු වෙන
නිරන්තර වෙනස්වීම් අනුව වෙනස්වෙන
ඔබේ සිත සහ ඔබේ කයයි.
ඔබේ මේ මොහොත යනු
ඔබේ සිතත් කයත් තුළ සිදුවෙන
වෙනස්වීම් සමුදායයි.
සැබෑ චිත්තානුපස්සනාවෙන්
සිත දකින කෙනෙක් විසින් සිතට විඳිය හැකි
සම්පූර්ණ වෙනස්වීම් පරාසය දැකිය යුතුය.
විපස්සනා වඩන කෙනෙක්
සම්පූර්ණයෙන්ම සිත දැකිය යුතුය.
බාහිර ලෝකයෙහි සහ අප තුළ සිදු වෙන
නිරන්තර වෙනස්වීම් අනුව වෙනස්වෙන
සිතෙහි වෙන වෙනස්වීම් දැකිය යුතුය.
සම්පූර්ණයෙන්ම කය දැකිය යුතුය.
බාහිර ලෝකයෙහි සහ අප තුළ සිදු වෙන
නිරන්තර වෙනස්වීම් අනුව වෙනස්වෙන
කයෙහි වෙන වෙනස්වීම්ද දැකිය යුතුයි.
චිත්තානුපස්සනාවට අනුව
සිත ගැන සිහියෙන් සිටින කෙනෙක්
සිතෙහි වෙනස්කම් දැකිය යුතුය.
ඒ සිත නිසා කයෙහි ඇතිවෙන
වේදනාද දැකිය යුතුය.
වේදනා පවතින කයද දැකිය යුතුය.
ඔහුගේ සිත ශූන්‍ය නම්
ඔහු මේ කිසිවක් නොදනී.
ඔහු පසුවන්නේ මෝහයෙනි.
ඔහු තුළ
බිඳෙන සුළු මිථ්‍යා උපේක්ෂාවක් පවතී.
බිඳෙනසුළු මිථ්‍යා සමාධියක් පවතී.
ඔහු ගොළුබෙල්ලෙකු මෙන්
කටුව තුළටම වී සිත රැකගනියි.
බිඳෙනසුළු සිතේ ශූන්‍ය භාවය
පරිශ්‍රමයෙන් යුතුව රැක ගනියි.
ඔහු තමන් රහත් යැයි මුලා වුවද
ඔහු සිටින්නේ සාමාන්‍ය පුහුදුන් මිනිසාටද වඩා
සිහියෙන් පහත් තලයකය.
ඔහුට මනසින් බැඳුන අය
කුඩා දරුවෙකු මෙන් ඔහු ආරක්ෂා කරනු ඇත.
කුඩා දරුවෙකු මෙන් සිත ශූන්‍ය කරගත් ඔහු
ඔහුගේ චරිතයේ දුර්වලකම් අනුව
කුඩා දරුවෙකු මෙන් නිර්ලජ්ජිතව හැසිරෙයි.
අනුගාමිකයන් එහි වරද නොදකියි.
ඔහු මෝහය දෙසට ගමන් කරන අතර
විපස්සනා වඩන්නා සිහියෙන් ගමන් කරන්නේ
සපුරාම ප්‍රති විරුද්ධ දිසාවටයි.
ඔහු කරන්නේ සියල්ල ඉවත් කොට
සිතුවිලි නතර කොට
මනස ශූන්‍ය කිරීමක් නොවේ.
විපස්සනා වඩන්නා
මේ මොහොතෙහි ඔහුගේ සිත සහ කය තුළ
සිදු වෙන සියලු වෙනස්වීම් ගැන
ඔහු පිහිටුවාගන්නා සිහිය නිසා
මේ මොහොතේ මෝහය නැති වෙයි.
ලෝභයෙන් හෝ ද්වේශයෙන් තොරව
සිහිය පවත්වා ගැනීමෙන්
මේ මොහොතේ රාග ද්වේශ ඇති නොවෙයි.
බාහිර ලෝකයෙහි සිදුවෙන දේ අනුවත්
අප තුළමත් සිදු වෙන සියල්ල අනුව
සිත කය වෙනස්වීම පිළිබඳව
සිහියෙන් හා උපේක්ෂාවෙන් වෙසෙයි නම්
ඔහු විපස්සනා වඩන්නෙකි.
නිවන් මග වඩන ආර්ය ශ්‍රාවකයෙකි.
කායානුපස්සනා වඩන්නාගේ
මේ මොහොත පිළිබඳ දැක්ම මෙසේය.
ඇතුළතින්ද
කයෙහි කය අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
පිටතින්ද
කයෙහි කය අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
ඇතුළතින්ද පිටතින්ද
කයෙහි කය අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
කයෙහි ඇතිවෙන ධර්මතා
අනුව දකිමින් වෙසෙයි
කයෙහි වැයවෙන ධර්මතා
අනුව දකිමින් වෙසෙයි
කයෙහි ඇතිවෙන වැයවෙන ධර්මතා
අනුව දකිමින් වෙසෙයි
කයෙහි ඇතිවීම හෝ නැසීමෙහි
සිහිය පිහිටුවාගෙන
යාවජීව ලෙස
ඤාණ මාත්‍රයෙන්
එළඹ සිටි සිහිමාත්‍රයෙන්
අනිශ්‍රිතව වෙසෙයි.
පවතින කිසිවක්
මදක්වත් ග්‍රහණය නොකරයි.
මෙසේ කයෙහි කය අනුව
දකිමින් වෙසෙයි.
වේදනානුපස්සනා,
චිත්තානුපස්සනා
ධම්මානුපස්සනා වලදී
අදාළ අයුරින් වෙසෙසින් දකියි.
මේ වෙසෙස් දැක්ම
විපස්සනාවෙහි මූලිකම අවශ්‍යතාවයයි.
දෙවන අවශ්‍යතාවය නම්
මේ සියල්ලටම උපේක්ෂාවෙන් විසීමයි.
බුදුන් වහන්සේ වදාළ
මේ පැහැදිලි විපස්සනා මාර්ගය
සිරිධම්මගේ විපස්සනාව සමග සසඳන්න.
සිතත් කයත් පිළිබඳව සිහියෙන් තොර නිසා
සිතිවිලි ශූන්‍ය සිතක පවතින්නේ
මෝහය විනා විපස්සනා දැක්ම නොවේ.
කය
වේදනා
සිත
සිතෙහි ඇතිවෙන ධර්මතා
යන අංග සතර වෙනස් වෙන ආකාරය
මොහොතෙන් මොහොතට සිහිය පිහිටුවාගෙන
සිදුවෙන කිසිවකින් නොකැළඹී,
සියල්ලටම අනිශ්‍රිතව,
ඒ වෙනස්කම් කිසිවක් අල්ලාගැනීමෙන් තොරව
උපේක්ෂාවෙන් විසීම විපස්සනාවයි.
සම්මා සතියයි, සතර සතිපට්ඨානයයි.
බුදු දහමෙහි සඳහන් නිවන් මාර්ගයයි.
.
සිරිධම්ම රහත් වී නැති නමුත්
ඔහු දරන චීවරයෙහි ගරුත්වය රකින්නට හෝ
කාය වේදනා චිත්ත ධම්ම යන
සතර අංගයන්ගෙන් යුතු
1, සත්වයාගේ විශුද්ධියට,
2, සෝක පරිදේව සමතයට හා ඉක්මවීමට.
3, දුක් දොම්නස් අස්තංගත වීමට
4, ප්‍රඥාව ඉහළ යාමට
5, නිවන සාක්ශාත් කිරීමට
“එකම මාර්ගය” වූ සතර සතිපට්ඨානය
මෙවක් පටන් හෝ නිවැරදිව දෙසන්නට
ඔහු හුරු විය යුතුය.
විශ්ව විද්‍යාලවලින් පවා
ඉගෙනගෙන හුරු පුරුදු සිරිධම්ම විසින්
හැකි ඉක්මණින් විපස්සනාව ඉගෙන ගත යුතුය.
මා මෙහි කළේ
ඔහුගේ අඩුව පෙන්වාදීම සහ
ඔහු ඉගෙන ගත යුතු දේ විස්තර කිරීමයි.
සතර සතිපට්ඨානයවත් නොදන්නා සිරිධම්ම
විපස්සනාව කියමින්, චිත්තානුපස්සනාව කියමින්,
සමථය උගන්වන පුහුදුන් භික්ෂුවක් බව
ඔහුගේම දේශන වලින්
ඔහුම සනාථ කරමින් සිටියදී
අප ඔහුගේ පුහුදුන් බව සැක කළයුතු නැත.
සිරිධම්ම කළ යුත්තේ
වහාම තෙරුවන් සරණ ගොස්
නව ජීවිතයක් ඇරඹීමයි.
තෙරුවන් සරණයි.
ඔබ මේ වචන කියවමින් සිටින අතර
ඔබ අවට බොහෝ දේ සිදුවෙන නමුත්
ඔබේ සිත දන්නේ නැත.
මේ මොහොතේ කනට ඇසෙන නමුත්
සිතට නෑසෙන ශබ්ද කොතරම් ඇත්ද කියා
මදකට සවන් යොමු කර බලන්න.
----------------------------------------------------------
මදකට සවන් යොමු කරන්න.
සිතට නෑසෙන ශබ්ද කොතරම්ද?
----------------------------------------------------------
මේ මොහොතෙහි
ඔබේ අතපය හතර ඇත්තේ කොතනක දැයි
ඔබේ සිත නොදනී.
ඔබේ හුස්ම ඔබේ සිත නොදනී.
මේ මොහොතේ ඔබ තුළ සිදුවෙමින් පවතින
කිසිවක් ඔබේ සිත නොදනී.
ඔබේ සිත දන්නේ
ඔබ සිත යොමු කරන දේ පමණි.
ඔබ සොයන්නේ ශූන්‍යත්වය නම්
සරල සුගම වෑයමකින් පසුව
ඔබේ සිත ශූන්‍ය වනු ඇත.
ඔබ පන ගැහෙන මළමිණියක් බවට පත් කරමින්
මේ අසුන මතම ඔබේ කය අකර්මණ්‍ය කරගෙන
සිත ශූන්‍ය කරගන්නට ඔබට හැක.
මේ මොහොත යනු
ඔබේ සිත දකින කුඩා පරාසය නොවේ.
ඔබේ සිත යනු මේ මොහොත ලෙස සිතුවත්
ඔබේ සිත යනු
ඔබ මේ වචන කියවන්නට භාවිතා කරන
ඉතා කුඩා පරාසය නොවේ.
මේ මොහොත යනු ඔබේ සිතද නොවේ.
ඔබ දකින සිත යනු
ඔබ අත්දකින එක සාධකයක් පමණි.
සැබැවින්ම මේ මොහොත යනු
ඔබ තුළත් ඔබ අවටත් සිදුවෙන
බොහෝ දේවල්වල මිශ්‍රණයකි.
ඒ අරමුණු මිශ්‍රණය
ඔබේ කයත් සිතත් දෙකම
මොහොතෙන් මොහොතට වෙනස් කරමින් ඇත.
සෝයා ව්‍යංජනයක් යනු
තනිකරම සෝයා නොවේ.
කිරි, මිරිස්, කුළුබඩු ආදී
බොහෝ දේ එහි ඇත.
සෝයා පමණක් දකින්නා
නිවැරදි සිහියෙන් යුතු කෙනෙකු නොවේ.
සෝයා ව්‍යංජනය සපුරාම දත යුතුය.
එසේම සත්වයෙක් යනු
සිතක් පමණක් නොවේ.
කයක් පමණක්ද නොවේ.
දෙකම එකක් අනිකට බලපාමින්
ක්‍රියාත්මක වෙයි.
සත්වයෙකුගේ සිත වෙනස් වෙනවිට
කය වෙනස් වෙයි.
කය වෙනස් වෙන විට සිත වෙනස් වෙයි.
සිතේ හැඟීම්, ආවේග,
සිතිවිලි ආදිය අනුව කය වෙනස් වෙයි..
කයට ලැබෙන ස්පර්ශ අනුව සිත වෙනස් වෙයි
ඔබට අදාළ මේ මොහොත යනු
බාහිර ලෝකයෙහි සහ අප තුළ සිදු වෙන
නිරන්තර වෙනස්වීම් අනුව වෙනස්වෙන
ඔබේ සිත සහ ඔබේ කයයි.
ඔබේ මේ මොහොත යනු
ඔබේ සිතත් කයත් තුළ සිදුවෙන
වෙනස්වීම් සමුදායයි.
සැබෑ චිත්තානුපස්සනාවෙන්
සිත දකින කෙනෙක් විසින් සිතට විඳිය හැකි
සම්පූර්ණ වෙනස්වීම් පරාසය දැකිය යුතුය.
විපස්සනා වඩන කෙනෙක්
සම්පූර්ණයෙන්ම සිත දැකිය යුතුය.
බාහිර ලෝකයෙහි සහ අප තුළ සිදු වෙන
නිරන්තර වෙනස්වීම් අනුව වෙනස්වෙන
සිතෙහි වෙන වෙනස්වීම් දැකිය යුතුය.
සම්පූර්ණයෙන්ම කය දැකිය යුතුය.
බාහිර ලෝකයෙහි සහ අප තුළ සිදු වෙන
නිරන්තර වෙනස්වීම් අනුව වෙනස්වෙන
කයෙහි වෙන වෙනස්වීම්ද දැකිය යුතුයි.
චිත්තානුපස්සනාවට අනුව
සිත ගැන සිහියෙන් සිටින කෙනෙක්
සිතෙහි වෙනස්කම් දැකිය යුතුය.
ඒ සිත නිසා කයෙහි ඇතිවෙන
වේදනාද දැකිය යුතුය.
වේදනා පවතින කයද දැකිය යුතුය.
ඔහුගේ සිත ශූන්‍ය නම්
ඔහු මේ කිසිවක් නොදනී.
ඔහු පසුවන්නේ මෝහයෙනි.
ඔහු තුළ
බිඳෙන සුළු මිථ්‍යා උපේක්ෂාවක් පවතී.
බිඳෙනසුළු මිථ්‍යා සමාධියක් පවතී.
ඔහු ගොළුබෙල්ලෙකු මෙන්
කටුව තුළටම වී සිත රැකගනියි.
බිඳෙනසුළු සිතේ ශූන්‍ය භාවය
පරිශ්‍රමයෙන් යුතුව රැක ගනියි.
ඔහු තමන් රහත් යැයි මුලා වුවද
ඔහු සිටින්නේ සාමාන්‍ය පුහුදුන් මිනිසාටද වඩා
සිහියෙන් පහත් තලයකය.
ඔහුට මනසින් බැඳුන අය
කුඩා දරුවෙකු මෙන් ඔහු ආරක්ෂා කරනු ඇත.
කුඩා දරුවෙකු මෙන් සිත ශූන්‍ය කරගත් ඔහු
ඔහුගේ චරිතයේ දුර්වලකම් අනුව
කුඩා දරුවෙකු මෙන් නිර්ලජ්ජිතව හැසිරෙයි.
අනුගාමිකයන් එහි වරද නොදකියි.
ඔහු මෝහය දෙසට ගමන් කරන අතර
විපස්සනා වඩන්නා සිහියෙන් ගමන් කරන්නේ
සපුරාම ප්‍රති විරුද්ධ දිසාවටයි.
ඔහු කරන්නේ සියල්ල ඉවත් කොට
සිතුවිලි නතර කොට
මනස ශූන්‍ය කිරීමක් නොවේ.
විපස්සනා වඩන්නා
මේ මොහොතෙහි ඔහුගේ සිත සහ කය තුළ
සිදු වෙන සියලු වෙනස්වීම් ගැන
ඔහු පිහිටුවාගන්නා සිහිය නිසා
මේ මොහොතේ මෝහය නැති වෙයි.
ලෝභයෙන් හෝ ද්වේශයෙන් තොරව
සිහිය පවත්වා ගැනීමෙන්
මේ මොහොතේ රාග ද්වේශ ඇති නොවෙයි.
බාහිර ලෝකයෙහි සිදුවෙන දේ අනුවත්
අප තුළමත් සිදු වෙන සියල්ල අනුව
සිත කය වෙනස්වීම පිළිබඳව
සිහියෙන් හා උපේක්ෂාවෙන් වෙසෙයි නම්
ඔහු විපස්සනා වඩන්නෙකි.
නිවන් මග වඩන ආර්ය ශ්‍රාවකයෙකි.
කායානුපස්සනා වඩන්නාගේ
මේ මොහොත පිළිබඳ දැක්ම මෙසේය.
ඇතුළතින්ද
කයෙහි කය අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
පිටතින්ද
කයෙහි කය අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
ඇතුළතින්ද පිටතින්ද
කයෙහි කය අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
කයෙහි ඇතිවෙන ධර්මතා
අනුව දකිමින් වෙසෙයි
කයෙහි වැයවෙන ධර්මතා
අනුව දකිමින් වෙසෙයි
කයෙහි ඇතිවෙන වැයවෙන ධර්මතා
අනුව දකිමින් වෙසෙයි
කයෙහි ඇතිවීම හෝ නැසීමෙහි
සිහිය පිහිටුවාගෙන
යාවජීව ලෙස
ඤාණ මාත්‍රයෙන්
එළඹ සිටි සිහිමාත්‍රයෙන්
අනිශ්‍රිතව වෙසෙයි.
පවතින කිසිවක්
මදක්වත් ග්‍රහණය නොකරයි.
මෙසේ කයෙහි කය අනුව
දකිමින් වෙසෙයි.
වේදනානුපස්සනා,
චිත්තානුපස්සනා
ධම්මානුපස්සනා වලදී
අදාළ අයුරින් වෙසෙසින් දකියි.
මේ වෙසෙස් දැක්ම
විපස්සනාවෙහි මූලිකම අවශ්‍යතාවයයි.
දෙවන අවශ්‍යතාවය නම්
මේ සියල්ලටම උපේක්ෂාවෙන් විසීමයි.
බුදුන් වහන්සේ වදාළ
මේ පැහැදිලි විපස්සනා මාර්ගය
සිරිධම්මගේ විපස්සනාව සමග සසඳන්න.
සිතත් කයත් පිළිබඳව සිහියෙන් තොර නිසා
සිතිවිලි ශූන්‍ය සිතක පවතින්නේ
මෝහය විනා විපස්සනා දැක්ම නොවේ.
කය
වේදනා
සිත
සිතෙහි ඇතිවෙන ධර්මතා
යන අංග සතර වෙනස් වෙන ආකාරය
මොහොතෙන් මොහොතට සිහිය පිහිටුවාගෙන
සිදුවෙන කිසිවකින් නොකැළඹී,
සියල්ලටම අනිශ්‍රිතව,
ඒ වෙනස්කම් කිසිවක් අල්ලාගැනීමෙන් තොරව
උපේක්ෂාවෙන් විසීම විපස්සනාවයි.
සම්මා සතියයි, සතර සතිපට්ඨානයයි.
බුදු දහමෙහි සඳහන් නිවන් මාර්ගයයි.
.
සිරිධම්ම රහත් වී නැති නමුත්
ඔහු දරන චීවරයෙහි ගරුත්වය රකින්නට හෝ
කාය වේදනා චිත්ත ධම්ම යන
සතර අංගයන්ගෙන් යුතු
1, සත්වයාගේ විශුද්ධියට,
2, සෝක පරිදේව සමතයට හා ඉක්මවීමට.
3, දුක් දොම්නස් අස්තංගත වීමට
4, ප්‍රඥාව ඉහළ යාමට
5, නිවන සාක්ශාත් කිරීමට
“එකම මාර්ගය” වූ සතර සතිපට්ඨානය
මෙවක් පටන් හෝ නිවැරදිව දෙසන්නට
ඔහු හුරු විය යුතුය.
විශ්ව විද්‍යාලවලින් පවා
ඉගෙනගෙන හුරු පුරුදු සිරිධම්ම විසින්
හැකි ඉක්මණින් විපස්සනාව ඉගෙන ගත යුතුය.
මා මෙහි කළේ
ඔහුගේ අඩුව පෙන්වාදීම සහ
ඔහු ඉගෙන ගත යුතු දේ විස්තර කිරීමයි.
සතර සතිපට්ඨානයවත් නොදන්නා සිරිධම්ම
විපස්සනාව කියමින්, චිත්තානුපස්සනාව කියමින්,
සමථය උගන්වන පුහුදුන් භික්ෂුවක් බව
ඔහුගේම දේශන වලින්
ඔහුම සනාථ කරමින් සිටියදී
අප ඔහුගේ පුහුදුන් බව සැක කළයුතු නැත.
සිරිධම්ම කළ යුත්තේ
වහාම තෙරුවන් සරණ ගොස්
නව ජීවිතයක් ඇරඹීමයි.
තෙරුවන් සරණයි.
අදාළ සටහන්.
.
