සම්මා සතිය වන්නේ කුමක්ද?

සතර සතිපට්ඨානය වැඩීමෙදි
ආතාපී සම්පජානො සතිමා
විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං,
කියන ගුණයෙන්
සිහිය පිහිටුවාගෙන හිඳීම ප්‍රමාණවත්.

කිසිවක් කළ යුතුයි කියා සිතන්නෙ
මමත්වය නිසයි.

සිහිය වඩන්න අවශ්‍ය සියලුම දේ
මහා සතිපට්ඨාන සූත්‍රය තුළ අඩංගුව තියනවා.

සම්මා සතිය වන්නේ කුමක්ද?

කතමා ච භික්‌ඛවෙ, සම්‌මාසති?
ඉධ භික්‌ඛවෙ, 

භික්‌ඛු

කායෙ කායානුපස්‌සී විහරති
ආතාපී සම්පජානො සතිමා
විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං,

වෙදනාසු වෙදනානුපස්‌සී විහරති
ආතාපී සම්‌පජානො සතිමා
විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං,

චිත්‌තෙ චිත්‌තානුපස්‌සී විහරති
ආතාපී සම්‌පජානො සතිමා
විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං,

ධම්‌මෙසු ධම්‌මානුපස්‌සී විහරති
ආතාපී සම්‌පජානො සතිමා
විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං.
අයං වුච්‌චති භික්‌ඛවෙ, සම්‌මාසති.

සතර සතිපට්ඨානය හැර
අන් සියල්ලම මිච්ඡා සතියයි..

සතර සතිපට්ඨානය වැඩෙන්න
සිහිය මේ ගුණාංග වලින් යුක්ත වෙන්න ඕන..
ආතාපී
සම්පජානො සතිමා
විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං,

ආතාපි කියන්නෙ වීර්යයෙන්..
එයින් අදහස් වෙන්නෙ
සතිය මොහොතක් පාසා පිහිටුවා ගත යුතුයි කියන එකයි..
දවසක් වැඩුවත් පුරුද්දක් වෙන්නෙ නැහැ..

සරල අත්දැකීමක් ලෙස බලන විට
සම්පජානෝ සතිය කියන්නෙ
මේ පවතින මොහොත තුළ
සමස්ත සිත සහ ශරීරය
එකම ඒකකයක් විදියට
විඳීමයි..

විස්තර කළ හොත්
සති සම්පජන්‍ය නම්
විඳින සියලු වේදනාත්
දැනෙන සියලු සංඥාත්
ඇතිවෙන සියලු විතර්කත්
ඇතිවෙන ආකාරයත්, පවතින ආකාරයත්
නැති වෙන ආකාරයත් පිළිබඳව
සිහියෙන් පසු වීමයි.

මේ පවතින මොහොත තුළ
සිහියෙන් ඉන්න කිසිම දෙයක්
'' ලෝභයෙන් හෝ ද්වේශයෙන් නොගෙන..''
විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං, 

ලෝභ ද්වේශ දෙක නිසා තමයි සිහිය නැති වෙන්නෙ.

සතර සතිපට්ඨානය වැඩීමෙදි
ආතාපී සම්පජානො සතිමා
විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං,
කියන ගුණයෙන්
සිහිය පිහිටුවාගෙන හිඳීම ප්‍රමාණවත්.


සතර සතිපට්ඨානය වැඩීමෙදි
කිසිවක් කළ යුතුයි කියා සිතන්නෙ
මමත්වය නිසයි.

මේ මොහොත
එක මොහොතක් විදියට අරන්..
මොහොතින් මොහොතට
ආතාපී සම්පජානො සතිමා
විනෙය්‍ය ලොකෙ අභිජ්‌ඣාදොමනස්‌සං,
කියන ගුණයෙන්
සිහිය පිහිටුවාගෙන හිඳීම ප්‍රමාණවත්.



කායානුපස්සනා සම්‌පජඤ්ඤපබ්‌බ
සම්පූර්ණ කොටසම ගත්තාම
සිහිය පිහිටුවිය යුතු ආකාරය
බුදුන් වහන්සේ කියනවා.

පුන ච පරං භික්‌ඛවෙ,
භික්‌ඛු අභික්‌කන්‌තෙ පටික්‌කන්‌තෙ සම්‌පජානකාරී හොති.
ආලොකිතෙ විලොකිතෙ සම්‌පජානකාරී හොති.
සමිඤ්‌ජිතෙ පසාරිතෙ සම්‌පජානකාරී හොති.
සඞ්ඝාටිපත්‌තචීවරධාරණෙ සම්‌පජානකාරී හොති.
අසිතෙ පීතෙ ඛායිතෙ සායිතෙ සම්‌පජානකාරී හොති.
උච්‌චාරපස්‌සාවකම්‌මෙ සම්‌පජානකාරී හොති.
ගතෙ ඨිතෙ නිසින්‌නෙ සුත්‌තෙ ජාගරිතෙ
භාසිතෙ තුණ්‌හීභාවෙ සම්‌පජානකාරී හොති.


ඉති අජ්‌ඣත්‌තං වා කායෙ කායානුපස්‌සී විහරති.
බහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්‌සී විහරති.
අජ්ඣත්තබහිද්ධා වා කායෙ කායානුපස්‌සී විහරති.
සමුදයධම්‌මානුපස්‌සී වා කායස්‌මිං විහරති,
වයධම්‌මානුපස්‌සී වා කායස්‌මිං විහරති,
සමුදයවයධම්‌මානුපස්‌සී වා කායස්‌මිං විහරති.

‘අත්‍ථි කායො’ති වා පනස්‌ස සති පච්‌චුපට්‌ඨිතා හොති
යාවදෙව
ඤාණමත්‌තාය
පතිස්සතිමත්තාය.
අනිස්‌සිතො ච විහරති
න ච කිඤ්‌චි ලොකෙ උපාදියති.

එවම්‌පි ඛො භික්‌ඛවෙ, භික්‌ඛු කායෙ කායානුපස්‌සී විහරති.

කායානුපස්සනාව වෙන්නෙ
මේ සියල්ලම සම්පූර්ණ වුණාමයි..

01, 

ඇතුළතින්ද
කයෙහි කය අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
02, 

පිටතින්ද
කයෙහි කය අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
03,
ඇතුළතින්ද පිටතින්ද
කයෙහි කය අනුව දකිමින් වෙසෙයි.
04,
කයෙහි ඇතිවෙන ධර්මතා
අනුව දකිමින් වෙසෙයි
05,
කයෙහි වැයවෙන ධර්මතා
අනුව දකිමින් වෙසෙයි
06,
කයෙහි ඇතිවෙන වැයවෙන ධර්මතා
අනුව දකිමින් වෙසෙයි
07, 
කයෙහි ඇතිවීම හෝ නැසීමෙහි
සිහිය පිහිටුවාගෙන
08,
යාවජීව ලෙස
09,
ඤාණ මාත්‍රයෙන්
10,
එළඹ සිටි සිහිමාත්‍රයෙන්
11,
අනිශ්‍රිතව වෙසෙයි.
12,
පවතින කිසිවක්
මදක්වත් ග්‍රහණය නොකරයි.
13,
මෙසේ කයෙහි කය අනුව
දකිමින් වෙසෙයි.

සිහිය වඩන්න අවශ්‍ය දේ විස්තර කරන්න
මහා සතිපට්ඨානය ප්‍රමාණවත්.

සිහිය වඩන්න අවශ්‍ය සියලුම දේ
මහා සතිපට්ඨාන සූත්‍රය තුළ අඩංගුව තියනවා.