සිරිධම්ම හිමි රහත් වෙන්නත් පුලුවන් .. නොවෙන්නත් පුලුවන්...???

සිරිධම්ම හිමි රහත් වෙලා නම්
ඔහු රහත් බව නිශ්චිතව කියන්න හැකියාව ඇත්තෙ
බුදුන් වහන්සේට පමණයි.

ඔහු රහත් කියා හිතන කිසිවෙකුටත්
 ''සිරිධම්ම හිමි රහත්''
කියා නිශ්චිතව කියන්න බැහැ.
ඔවුන් එසේ අදහනවා පමණයි.

දිනක් සැරියුත් හිමියන් විසින්
ශිෂ්‍ය භික්ෂුවකට කමටහන් දෙනවිට
බුදුන් වහන්සේ ඒ අසලින් වැඩියා.
" ඇයි සැරියුත්, ඒ හිමි නම වෙහෙසවන්නෙ?
ඔහු කටයුතු හමාර කරගෙන තියෙන්නෙ"
උන් වහන්සේ ලිව්වා.

කෙනෙකු රහත් වෙලාද කියා ''නිශ්චිතව'' කියන්න පුලුවන්
බුදුන් වහන්සේට පමණයි.
ප්‍රඥාවෙන් බුදුන්වහන්සේට පමණක් දෙවෙනි වූ
සැරියුත් තෙරුන් වහන්සේටවත්
කෙනෙකු රහත් වෙලාද කියා නිශ්චිතව කියන්න බැහැ.

''සිරිධම්ම හිමි  රහතන් වහන්සෙ කෙනෙක්ද?''
කියා මම ඇහුවොත්
ඔබ හැම කෙනෙකුටම  කියන්න වෙන්නෙ
"සිරිධම්ම හිමි රහත් වෙන්නත් පුලුවන් ..
නොවෙන්නත් පුලුවන්"...කියායි.

'' සිරිධම්ම හිමි රහත් වී නැති කෙනෙක්ද? ''
කියා ඇහුවොත්
විමසා බලා වෙනස් පිළිතුරක් දෙන්න අපට පුලුවන්.

සිරිධම්ම හිමි රහත් වෙලා නම් කියන්න පුලුවන්
බුදුන් වහන්සේට පමණයි.
ඒ අනුව ඔහු රහත්වෙන්නත් පුලුවන්..
නැති වෙන්නත් පුලුවන්.
මම VFM විවාදයෙදි ඒ බව කිව්වා.
මේ ප්‍රකාශය අද ඔවුන්ගෙ
ප්‍රධාන ආයුධයක් වී තියනවා.

සිරිධම්ම හිමි රහත් වෙලාද?
කියන ගැටලුව තියෙන්නෙ ඔහු රහත් වෙලා නම් පමණයි.
රහත් නොවුණ කෙනෙකුගෙ ලක්ෂණ
පුහුදුන් අය හොඳින් දන්නවා.
ආර්යශ්‍රාවකයෙක් ඉන්නෙ
පුහුදුන් බවත් රහත් බවත් අතර තැනකයි.
ආර්යශ්‍රාවකයෙකුට
රහත් නොවුණ කෙනෙක්
වඩාත් හොඳින් හඳුනා ගන්න පුලුවන්.

'' සිරිධම්ම හිමි රහත් වී 'නැති' කෙනෙක්ද? ''
කියා ඇහුවොත් අපට පිළිතුරක් දෙන්න පුලුවන්.

කෙනෙක් තමන්ගෙ අත්දැකීම් කියා
මම රහත් වෙලාද කියා
ධර්ම භාණ්ඩාගාරික ආනන්ද හිමියන්ගෙන් විමසුවොත්
"ඔබ කියන ලක්ෂණ අනුව නම් ඔබ අනාගාමි කෙනෙක්"
කියා උන්වහන්සේ පිළිවදන් දෙනවා.

ඒ තැනැත්තා  කියන ලක්ෂණ
සැබැවින්ම ඔහු තුළ නැත්නම්
ඔහු රහතෙක් නොවන බවත්
ආනන්ද හිමියන්ගෙ ප්‍රකාශයෙන් ගම්‍ය වෙනවා..

සිරිධම්ම හිමි රහත් කියා කියන්නේ ඔහුමයි.
ඒ සඳහා නොයෙක් හේතු ඉදිරිපත් කරමින්
රහත් කියා ලොවට ඔප්පු කරන්නට ඔහු වෑයම් කරනවා.
ඒ හේතු සත්‍ය ලෙස දකින අය
ඔහු රහත් කියා අදහනවා.
|
''මම රහත් වෙලා, මම රහත් වෙලා, මම රහත් වෙලා ''
කියන නමුත්
සැබැවින්ම රහත් වෙලා 'නැති' පුහුදුන් කෙනෙක්
''රහත් වෙලා නැති බව'' දැනගන්න
බුදුන් වහන්සේම අවශ්‍ය නෑ.
''රහත් බව මනින්න'' බුදුන් වහන්සේ අවශ්‍ය වුණත්
ඔහුගෙ ''නොරහත් බව මනින්න''
බුදු දහම විඳ පසක් කරන
ශ්‍රැතවත් ආර්යශ්‍රාවකයෙකුට පුලුවන්.

අශ්‍රැතවත් පුහුදුන් තැනැත්තාත්
ශ්‍රැතවත් ආර්යශ්‍රාවකයාත් යනු දෙදෙනෙකි.
මේ දෙදෙනාගේ වෙනස කුමක්ද?

"මේ සිත ප්‍රභාස්වර ය.
ආගන්තුක උපක්ලේශයන්ගෙන් කිලිටි වූයෙ ය.
ශ්‍රැතරහිත පෘතග්ජන තෙමේ
එය තත් වූ පරිද්දෙන් නො දනී.
මේ සිත ප්‍රභාස්වර ය....
ආගන්තුක උපක්ලේශයන්ගෙන් මිදෙන්නේය..
එය ශ්‍රැතවත් ආර්යශ්‍රාවක තෙමේ තත් වූ පරිද්දෙන් දනී."

ශ්‍රැතවත් ආර්යශ්‍රාවකයා
ප්‍රභාස්වර සිත කෙලෙසුන්ගෙන් මුදා ගන්නේ කෙසේද?

ඇසු පිරූ තැන් නැති පුහුදුන් තෙමේ
1, කායික වේදනාව ද
2, චෙතසික වේදනාව ද යන
වේදනා දෙකක් විඳී.

ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා
කායික වූ එක් වේදනාවක් විඳියි.
චෙතසික වේදනාව නො විඳියි.

මානසික දුකක් ඇති කරන අරමුණකදිත්
ඔහු ඒ දුක විඳින්නෙ කායිකවයි.

සබ්බේ ධම්මා වේදනා සමෝ සරණා.
සිතෙහි ඇතිවෙන සියලු දෙ සමගම
කයෙහිත් වේදනාවක් සමව සරණකොට පවතිනවා.
ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයා
සිතට සමගාමී වේදනාව සිහියෙන් දකිමින්
ඒ වේදනාවට උපේක්ෂාවෙන් විසීම නිසා
දුක් වේදනා තිබියදීත් සිත ප්‍රභාස්වරයි.

කායික දුක් මානසික දුක් දෙකේදිම
චෙතසිකව වේදනා නොවිඳින නිසා
ඒ මොහොතෙහිදී ශ්‍රැතවත් ආර්ය ශ්‍රාවකයාගෙ සිත ප්‍රභාස්වරයි.

''මේ සිත ප්‍රභාස්වර ය....
ආගන්තුක උපක්ලේශයන්ගෙන් මිදෙන්නේය..''
කියන සිතෙහි සත්‍ය ස්වභාවය
ශ්‍රැතවත් ආර්යශ්‍රාවක තෙමේ තත් වූ පරිද්දෙන් දනී

විඳ පසක් කිරීමෙන්
පටිච්ච සමුප්පාදය දන්නෙ නැත්නම්
ඔහු රහතෙක් නොවෙයි.
විඳ පසක් කිරීමෙන්
සතර සතිපට්ඨානය දන්නෙ නැත්නම්
ඔහු රහතෙක් නොවෙයි.

මුළු පටිච්ච සමුප්පාදයෙන්ම
මෙ මොහොතෙ අත්දකින්න පුලුවන් තැන
විඳ පසක් කළ හැකි තැන
වේදනා පච්චයා තණ්හායි.

වේදනාවෙන් තණ්හාව ඇතිවෙන අයුරුත්
තණ්හාවෙන් උපාදානය ඇතිවෙන අයුරුත්
සිරිධම්ම හිමියන් විඳ පසක් කොට නැති බව
ඔහුගේ දේශනා වලින් පැහැදිලියි.

කවුරු හෝ
තණ්හාව ගැන දේශනා කරනවා නම්
ඔහුට කිව හැකි සරලම කරුණක් තියනවා.
තණ්හාව ඇති වෙන්නෙ වේදනාව නිසායි.
බුදුන් වහන්සේ දේශනා කළ මේ කරුණ
අත්දැකීමෙන් නොදන්නා කෙනෙක්
තණ්හාව ගැන දන්නෙ නැහැ.

තණ්හාව ගැන දන්නා කෙනෙකුට
තණ්හාව පිළිබඳ මේ කරුණු දෙකට එහා
වෙනත් ''අමුතු අවබෝධයක්'' ලැබෙන්නෙ නෑ.

සිරිධම්ම හිමිගෙ අවබෝධය
බුදුන් වහන්සේට වඩා වෙනස් කියා
ඔහු කියනවා.
එසේ කියන්න ඔහුට හේතුවක් තියනවා.හේතුව ඔහු තණ්හාව ගැන නොදන්නා කමයි.

වේදනා පච්චයා තණ්හා
මාතෘකාව යටතෙ දේශනයක් කරන්න කියා
මම සිරිධම්ම හිමිට
2016 ජූලි මාසෙ අභියෝග කළා.
අදටත් ඔහු නිහඬයි.

සිරිධම්ම හිමි රහතෙක් නම්
සිය රහත් වීම සඳහා
1, සුව වේදනාවෙන් රාගානුසයය ප්‍රහීණ කළ අයුරුත්,
2, දුක් වේදනාවෙන් පටිඝානුසයය ප්‍රහීණ කළ අයුරුත්,
3, නොදුක් නොසුව වේදනාවෙන් අවිජ්ජානුසයය ප්‍රහීණ කළ අයුරුත්
ඔහු මනාව දත යුතුය.
මේ තුන් ආකාර වේදනා අනුසාරයෙන්
ආර්යශ්‍රාවකයා තෘෂ්ණාව සිඳින අයුරු
ඔහුට විස්තර කළ හැකි විය යුතුය.
පණඩිත තෙමේ සියලු වේදනා පිරිසිඳ දනී.

''වේදනා පිරිසිඳ දකිනවා'' කියන්නෙ
එක වේදනාවක් පිරිසිඳ දැකීම නොවෙයි.
මුළු කය පුරාම දැනෙන සියලුම වේදනා
පිරිසිඳ දැකීමයි.
සිරිධම්ම හිමි කියන්නෙ
වේදනා ප්‍රිය නම් එහි ඇලී රස විඳින
වේදනා අප්‍රිය නම් එයින් පළා ගොස්
මෝහයට වැටී සැනසිල්ලෙන් වෙසෙන කෙනෙක් බව
ඔහුගෙ දේශනා වලින් පැහැදිලියි.

වේදනා පච්චයා තණ්හා කියන සත්‍යය
ඔහු තවම ප්‍රත්‍යක්ෂ ලෙස දන්නෙ නැහැ.
ඔහු දන්නෙ පොතේ තියන වචන ටික විතරයි.

වේදනා පච්චයා තණ්හා
විඳ පසක් කළ යුතුයි.
පොතෙන් ඉගෙන ගන්න බැහැ.
ඔහුට ඒ ප්‍රත්‍යක්ෂ අවබෝධය නැහැ.
ඔහු රහත් නොවන බවට ප්‍රධානම සාක්ෂිය එයයි.

දෙවන සාක්ෂිය ඔහු උගන්වන
ව්‍යාජ විපස්සනාවයි.
ඔහු උගන්වන විපස්සනාව
බුදු දහමට එකඟ නැහැ.

මේ සිරිධම්ම විපස්සනාවයි.
 ------------------------------------------
මං ඕගොල්ලන්ට කියන්නම්
සෝතාපන්න වෙන්න තියන කෙටි ක්‍රමයක්.
වර්තමානයේ පැවතීමමයි.
වර්තමානය තියනකොට කිසි දුකක් නෑ.
ඒ දුක නැතිව පැවැත්තුවාම
ඒ දුක නැතිකමම තමයි
එයාගෙ විපස්සනාව.
සිහියෙන් පැවතීම.
එතකොට එයා වර්තමානයට ආවාම
වර්තමානයට ආපු ඕනම කෙනෙක්
සිහියෙන් ඉන්නෙ කුමක් පිළිබඳවද?
මොහොත පිළිබඳව.
මොහොත පිළිබඳව කියන්නෙ සිත පිළිබඳව.
සිත පිළිබඳව සිහියෙන් හිඳීම කුමක්ද?
චිත්තානුපස්සනා.
ඉතිං හරිනේ එහෙනම්..
එහෙනම් ඔය මොකක්වත් බහුබූත ඕන නෑනේ.
--------------------------------------------------
චිත්තානුපස්සනාව නමින් ඔහු දෙසන
මේ ව්‍යාජ විපස්සනාවට අමතරවත්
ඔහු දෙසන දහම තුළ
සතර සතිපට්ඨානයෙහි වැදගත්ම අංග දෙක වන
කාය වේදනා අනුපස්සනා දෙක නැත.

ඔහු බහුබූත ලෙස හෙළා දකින්නේ
බුදුන් වහන්සේ උගන්වන විපස්සනා ක්‍රමය
සතර සතිපට්ඨානයයි.

අපේ සිත ක්‍රියා කරන්නෙ කයත් සමගමයි.
නාම රූප වශයෙන් දෙකකට බෙදුවත්
මේ දෙකම එක ඒකකයක්.

හැම මොහොතකම සිතත් කයත් වෙනස් වෙනවා.

අපේ සිත මේ වෙනස් වීම පිළි නොගන්නා නිසා
කය වෙනස් වෙමින් යද්දි සිත
තමන් කැමති විදියට තමන්ට ප්‍රිය විදියට
වෙනස් වීම වෙනස් කරගන්න උත්සාහ කරනවා.

මිනිසා තුළ පවතින මේ ගැටුමෙන් මිදෙන්න නම්
අප තුළත් බැහැරත් සිදුවෙන සියලු වෙනස් වීම්...
නාම රූප දෙකේම සිදු වන වෙනස් වීම් ගැන
සිහියෙන් සහ ඒ වෙනස් වීම් වලට නොබැඳී..
ඒ වෙනස් වීම් ප්‍රතික්ෂේප නොකර විසිය යුතු බව
බුදුන් වහන්සේ සොයා ගත්තා.

සිත පමණක් දකින විපස්සනා ක්‍රමයක්
බුදු දහමේ සඳහන් වෙන්නෙ නෑ.
චිත්තානුපස්සනා වඩන කෙනෙක් වුවත්
පළමුව කාය භාවනා කළ යුතුයි.

''කායභාවනා මතු දු නො දනිහි,
තෝ කොයින් චිත්ත භාවනා දනිහි?''
- මහා සච්චක සූත්‍රය -
නිවන් මග ලෙස කායගතා සතිය තනිව දැක්වෙනවා.
කායගතා සතියෙන්
සතර සතිපට්ඨානයම වැඩෙනවා.
නිවන් මග ලෙස ආනාපාන සතිය තනිව දැක්වෙනවා.
ආනාපාන සතියෙන්
සතර සතිපට්ඨානයම වැඩෙනවා.

සිත පමණක් දකින ක්‍රමයක් නෑ.
සිත සහ සිතුවිලි දැකීමෙන්
සතර සතිපට්ඨානයම වැඩෙන්න නම්
කාය වේදනා දෙකත් සිහියෙන් දැකිය යුතුයි.

VFM විවාදය වෙලාවෙ හෝ විරාමයෙදි..
''කායානුපස්සනාව සහ වේදනානුපස්සනාව උගන්වන්නේ නෑ නේද''
කියා මා විමසුවාම
ඉදිරියෙදි උගන්වන බව ඔහු කිව්වා..
ඉන් පසුවත් ඒ ගැන නොකියන නිසා
ඒ දෙක ඔහු නොදන්නා බව මට වැටහුණා.සිරිධම්ම හිමි  රහත්වී නැති බව ඉන් සහතික වුණා.

- කාය වේදනා දෙක නොදකින කෙනෙකුට චිත්ත භාවනා නැත. -

නාම රූප දෙකම දැකීම විපස්සනාවයි.
නාම රූප දෙකම දකින කෙනෙක්
ඒ දෙක යාකරන වේදනා දැකිය යුතුයි.
වේදනා යනු පටිච්ච සමුප්පාදයෙහි
සිත කය දෙකෙන්ම විඳ පසක් කළ හැකි
එකම පුරුකයි.
සිතත් කයත් යා කරන පුරුක වේදනායි.

සිරිධම්ම හිමිට වේදනාත්‍රය
විඳ පසක් කළ අවබෝධය නැහැ.

දුකට හේතුවෙන තණ්හාව උපදින්නෙ
වේදනා හේතු කරගෙනයි.

තණ්හාව උපදින වේදනාවට
සිහියත් උපේක්ෂාවත් වැඩීමෙන්
තණ්හාවත් උපාදානයත් බිඳ දුකෙන් මිදීම
බුදුන් වහන්සේගේ ක්‍රමයයි.

වේදනා පිරිසිඳ දැනීම පිණිස
සතර සතිපට්ඨානය වැඩිය යුතුයි.

''මහණෙනි,
මේ වේදනා තුනෙකි.
කවර තුනෙක් ද යත්:
සුවවේදනා ය, දුක්වේදනා ය, නොදුක්නොසුවවේදනා යි.
මහණෙනි, මොහු තුන් වේදනාවෝයි.
මහණෙනි,
මේ තුන් වේදනාවන් පිරිසිඳ දැනීම පිණිස
සතර සතිපට්ඨානය වැඩිය යුතුයි.
.
වේදනාත්‍රය පරිඥාත කල්හි
ආර්ය ශ්‍රාවකයාහට මත්තෙහි කටයුතු
කිසිවක් නැතැයි කියමි. ''
බුදුන් වහන්සේ

වේදනාත්‍රය පරිඥාත ආර්ය ශ්‍රාවකයාහට
වේදනාවෙන් තණ්හාව උපදින අයුරු
මොහොතෙන් මොහොතට තමා තුළම
විඳීමෙන්ම ප්‍රත්‍යක්ෂයි.

වේදනාවෙන් තණ්හාව උපදිනවා කියා නොදැන
කිසිවෙකුට රහත් වෙන්න බෑ.

සතර සතිපට්ඨානය නොදැන
වේදනාවෙන් තණ්හාව උපදින ආකාරය පිළිබඳ
සරල පටිච්ච සමුප්පාද දහම නොදැන
තමන් රහත් යයි වහසි බස් දොඩන
සිරිධම්ම හිමි රහතෙක් නොවෙයි.
.