රත්නශිලා පෙරේරා වේදිකා නාට්‍ය ශිල්පිනියක, නිවේදිකාවක හා ග්‍රන්ථ කතුවරියක ලෙස භූමිකා කිහිපයක නිරත වන්නියකි. වේදිකාව යන මාතෘ කලාව තුළ ද ඇය රංගන ශිල්පිනියක ළමා නාට්‍ය අධ්‍යක්ෂිකාව හා රසිකාවියක් ලෙස කටයුතු කරයි. වේදිකා රංගන ක්ෂේත්‍ර විශේෂිතව ගත්ත ද ඇය නුර්ති, පර්යේෂණාත්මක නාට්‍ය හා යථාර්ථවාදී නාට්‍ය යන සෑම ශෛලියේ ම නාට්‍යයට රංගන දායකත්වය ලබා දී ඇත.
දයානන්ද ගුණවර්ධනයන්ගේ “මධුර ජවනිකා” වැනි නාට්‍යයක ඇය එක ම නාට්‍යයක් තුළ චරිත කිහිපයක් මැනවින් නිරූපණය කරයි. පසුගිය කාලයේ දී ඇය අතින් සිදු වූ වඩාත් ම ශාස්ත්‍රසේවී කටයුත්ත ලෙස සියවසක් පැරැණි ටවර් රඟහලේ ඉතිහාසය සටහන් කිරීම දැක්විය හැකි ය.
මහාචාර්ය සරත් විජේසූරියගේ විද්වත් දෙසුමින් හා ජයලත් මනෝරත්න, නිශ්ශංක දිද්දෙණිය, වික්ටර් වික්‍රමගේ, නිමල් ජයසිංහ, චන්ද්‍රාණි ගුණවර්ධන, ඇන්ටන් ජූඩ්, විජේරත්න වරකාගොඩ, මැණිකේ අත්තනායක ඇතුළු ශිල්පීන් ඉදිරිපත් කරන නූර්ති ගී ආදියෙන්ද මේ උළෙල වර්ණවත්ය.
සිංහල නාට්‍ය ක්ෂේත්‍රයේ දීප්තිමත් ආලෝක දහරා විහිද වූ ටවර් නාට්‍ය වංශ කතාව රචනා කිරීමේ කටයුත්ත අගයමින් අප මෙසේ ඇය සමඟ සාකච්ඡාවකට මුල පිරුවෙමු.
* ටවර් රඟහල ඉතිහාසය සමඟ ඔබට බැඳීමක් ඇතිවෙන්නේ කොහොම ද?
මම නාට්‍ය කලාවට පිවිසියේ ටවර් වේදිකාවෙන්. නමුත් මට ටවර් රඟහල සමඟ තිබෙන බැඳීම එයින් එහාට දිව යන්නක්. ඒකට හේතුව මගේ අම්මා (කාන්ති කුමාරි) ටවර් නාට්‍ය ශිල්පිනියක් ලෙස කටයුතු කිරීම.
ඇය 60 – 70 දශකවල සිවම්මා ධනපාල, රාමායණය, සිංහල කොල්ලා වගේ නාට්‍ය නිෂ්පාදනවල කටයුතු කළා. මවත් සමග ටවර් වේදිකාවට පිවිසුණ මමත් ‘වෙස්සන්තර’ වැනි නාට්‍යවල ළමා චරිත සිට අම්බපාලි, සිංහල හරිදාස්, සූටි ගමරාල සහ රයිගම් බණ්ඩා වගේ නාට්‍යවල රඟපෑවා.
* ටවර් රඟහල බිහිවෙන්න කලින් ලංකාවෙ තවත් රංග ශාලා තිබුණද?
ටවර් රඟහල හැදෙන්න කලින් තව රඟහල් කිහිපයක් තිබුණා. එයින් එකක් තමයි දැන් චාමස් ධාන්‍යාගාරය පිහිටලා තිබෙන පිටකොටුව මල්වත්ත පාරේ අංක 51 දරණ ස්ථානයේ පිහිටලා තිබුණ “කුසුම් ශාලාව“. ඊළඟට මරදානේ ‘පැවිලියන් තියටර්’ කියලා තවත් රඟහලක් තිබුණා. මේ ප්‍රධාන රඟහල් දෙකට අතිරේකව තවත් නෘත්‍ය ශාලා කිහිපයක් තිබුණා. නමුත් මේ සියල්ල ම පොල් අතු මඩු.
* ඉතිහාසය ආවර්ජනය කිරීමේ දී ටවර් යුගයේ දීප්තිමත් ම කාලවකවානුව ලෙස සැළකෙන්නේ
“නුර්ති යුගය”යි.
ටවර් රඟහල 1911 ආරම්භ කළ අවස්ථාවේ සිට 1956 දක්වා දීප්තිමත්ව පැවතුණා. 1930 දී ශ්‍රී ලංකාවට නිහඬ චිත්‍රපට පැමිණීමත් ඉන් පසුව 1948 පමණ වන විට කතා නාද චිත්‍රපට යුගය ඇරඹීමත් ටවර් යුගයේ මතු වූ මුල් ම අභියෝගය විදිහට හදුන්වන්න පුළුවන්.
හැටේ දශකයේ අග භාගය වනවිට ටවර් රඟහල අන්තයට ම පිරිහිලා ගියා. ශිල්පීන් අසරණ වුණා. ටවර් යුගයේ දීප්තිමත් ම අවදිය ‘නුර්ති යුගය’. ඒක ගැන විවාදයක් නැහැ. ‘නෘත්‍ය’ යන නමින් හඳුන්වන ලද මේ නාට්‍ය කට වහරට අනුව පසුව නුර්ති වුණා. මේ යුගයේ සිටි ජෝන් ද සිල්වා හා චාල්ස් ඩයස් වැනි ප්‍රවීණ නාට්‍ය ශිල්පීන් තමන් නිෂ්පාදනය කළ නාට්‍ය නුර්ති විදිහට හැඳින්වූවේ නැහැ.
* දේශීය නාට්‍ය කලාවේ අංකූර යුගය ලෙස දැක්විය හැකි ‘නුර්ති යුගය’ ඇති වුණේ කොහොම ද!
දකුණු ඉන්දියාවේ සිට බලිවලා ඇතුළු පාර්සි ජාතික නාට්‍ය කණ්ඩායම ශ්‍රී ලංකාවට ආවයින් පස්සේ “ඉන්දු සභා” කියලා නාට්‍ය කණ්ඩායමක් ඇතිවුණා. ඔවුන් පෙන්වුව නාට්‍ය අපේ අයට විශ්මයජනක අත්දැකීමක් වුණා.
සී. දොන් බස්තියන් “රොලිනා නාටකය” ලිව්වෙ මේ නාට්‍ය දැකල,ඒකේ ආභාෂය අරන්. නමුත් ඉන්දියාවෙන් ගෙන්වූ නාට්‍ය ආකෘතිය ඔහු ඒ විදිහට ම සිංහල වේදිකාවට ගෙනාවෙ නැහැ. බටහිර වේදිකාවෙ සමහර ලක්ෂණත් ඔහු මේකට මිශ්‍ර කරලා වෙන ම ආකාරයක නාට්‍ය ආරක් හැදුවා. මේක සිදු වුණේ 1876 දී.
* ටවර් රඟහල බිහිවීම නිදහසට පෙර යුගයේ අනුස්මරණීය සංස්කෘතික හා දේශපාලනික කටයුත්තක්
බවට පත් වූයේ මේ පසුබිම මත ද?
“කුසුම් ශාලාවෙ“ ජෝන් ද සිල්වා ප්‍රදර්ශනය කිරීමට අදහස් කළ “රාමායණය” නාට්‍ය වේදිකාව ප්‍රදර්ශනය වීමට නියමිත දින විරුද්ධවාදීන් ගිනි තිබ්බා. මේ අත්දැකීම මත ජෝන් ද සිල්වා මහතාට කෙදිනක හෝ ලන්ඩන් නුවර වැනි දියුණු රංග ශාලාවක් හදන්න වුවමනාවක් තිබුණා. ඔහු ඒකට උත්සාහත් කළා. නමුත් ඒ අවස්ථාව ලැබුණේ ඔහුගෙන් පසුව නාට්‍ය ක්ෂේත්‍රයට පිවිසි චාල්ස් ඩයස්ටයි. ඔහු ගේ මාමා වන දොන් හෙන්ද්‍රික් සෙනෙවිරත්න අශ්ව ස්තාලයකට මිල දී ගත්ත ඉඩමක් යොදාගෙන මේ රඟහල හැදුවා.
ඒකට මුල් වූ අනික් පුද්ගලයා වන්නේ මරදාන ‘පැවිලියන් තියටර්’හී නාට්‍ය රඟදැක් වූ බී. ජේ. පෙරේරායි. ජෝන් ද සිල්වාට අභියෝග කිරීමට නාට්‍ය පෙන්වීමට හොඳ රංග ශාලාවක් සෑදිය යුතු බව හෙන්ද්‍රික්ට යෝජනා කළේ ඔහුයි.
මේ රඟහලට මුල්ගල තියන්න ජාතික නිදහස් සටනේ මූලිකයෙක් වූ අනගාරික ධර්මපාල, වලිසිංහ හරිශ්චන්ද්‍ර, එෆ්. ආර්. සේනානායක වැනි අය සහභාගී වුණා. ඒකෙන් පේනව ඔවුන් මේ රඟහල ඉදිවීම ජාතික කටයුත්තක් විදිහට සළකපු බව. එවැනි පිරිසක් මූලිකව ක්‍රියා කළ ගොඩනැඟිල්ලක් තවත් නැහැ. ටවර් රඟහල විශේෂ වන්නේ මේ නිසයි.
* “ටවර් රඟහල” නාට්‍ය කලාවට කළ බලපෑමට අමතරව විශාල කලා පරපුරක් බිහි කරමින් කලා
ක්ෂේත්‍රයටත් ඉදිරි පැවැත්මටත් සේවයක් කළා නේ ද?
අද වනවිට කලා ක්ෂේත්‍රයේ සිටින්නේ ටවර් පරපුරේ තුන්වෙනි පරම්පරාව. සී. විල්බට් පෙරේරා හා සෝමාකාන්තා යන නාට්‍ය ශිල්පීන් දෙදෙනාගේ දරුවෝ වන සැම්සන් පෙරේරා, සූර්ය රාණි සහ කුමාර පෙරේරා. කුසුම් පෙරේරා හා සතිශ් පෙරේරා ඔවුන්ගේ තුන්වෙනි පරම්පරාව. පසු කාලීනව නාට්‍යකරණයට විශාල සේවයක් කළ ස්ටැන්ලි ද සිල්වා, රොම්ලස් ද සිල්වාගේ පුතෙකි.
විමලා කාන්තා ජනපි‍්‍රය නුර්ති ශිල්පිනියගේ , සුජාතා අත්තනායක, සුසිල් පෙරේරා, රංජනී පෙරේරා හා ස්වර්ණා දේවි ඇගේ දරුවෝ.
මේ අය අතරින් දැනට ජීවතුන් අතර සිටින වයෝවෘද්ධම ටවර් ශිල්පියා වන්නේ ස්ටැන්ලි මාස්ටර්. මේ හැමෝගේ ම ආශිර්වාදය අපිට තිබෙනවා. අපි ඔවුන් ගේ දරුවන් හා සමානයි.
* සිය වසක් සපුරන ටවර් රඟහල බිහි වූ දිනය ගැන ඔබ දරන්නේ වෙනස් මතයක්. එයට ඔබට තිබෙන
සාධක මොනවා ද?
1911 දෙසැම්බර් 15 දින ටවර් රඟහල විවෘත වුණාය කියන ජනපි‍්‍රය මතය ඇති වීමට හේතුව දෙසැ. 18 දින “දිනමිණ” පුවත්පතේ පළ කර තිබුණ දැන්වීමක්. එහි සඳහන් වෙනවා 15 දින ටවර් රඟහල විවෘත කිරීමට කොළඹ නගරාධිපති මැක්ලොයිඩ් සහභාගී වුණයි කියලා. නමුත් ඒ. ඩී. ඒ. රත්නායකගේ “ටවර් හෝල් නාට්‍ය ඉතිහාසය” පොතේ දෙසැ. 06 රඟහල විවෘත කළ බව පැහැදිලිව සඳහන් වෙනවා.
පත්තරේ තිබෙන වාර්තාවෙ සත්‍යතාවයක් තිබෙනවා. විශාල ජනකායක් රඟහල බලන්න ආපු නිසා සතියක් පමණ එක දිගට නාට්‍ය දර්ශන පවත්වා තිබෙනවා. එයින් එක් දිනක විවෘත කිරීමට මැක්ලොයිඩ් පැමිණ ඇති බවට සාධක තිබෙනවා. වාර්තාකරු ලියන්න ඇත්තේ ඒ සිද්ධියයි. 6 වෙනිදා සංකේතවත් මහ විශාල යතුරකින් ටවර් රඟහල විවෘත කළ බවටත්, 7 වෙනිදා චාල්ස් ඩයස්ගේ “පණ්ඩුකාභය” නාට්‍ය පෙන්වූ බවටත් එදින මරදාන දුම්රිය පොළ දක්වා සෙනඟ පිවිසිය හැටි කොඩි වැල්, විදුලි බුබුලුවලින් ආලෝක කර තිබුණු හැටි ගැන පැහැදිලි විස්තරයක් මේ පොතේ තිබෙනවා. ඒ නිසා මේ කතාව අතිශයෝක්තියක් විදිහට බැහැර කරන්න බැහැ.
* ටවර් යුගය බැබළ වූ තරු නමින් කෘතියක් කළ යුතුයැයි ඔබ අදහස් කළේ ඇයි?
මේ පැරැණි ශිල්පීන් පිළිබඳ තොරතුරු කොහේවත් සංරක්ෂණයවෙලා නැහැ. මට හොඳට ම දැනුණ දෙයක් තමයි වර්තමානයේ විශ්වවිද්‍යාලවල නාට්‍යකලාව හදාරන සිසුන්වත් පැරැණි ටවර් හෝල් ශිල්පීන් ගැන විස්තර දන්නේ නැහැ. ඔවුන් පිටරටවල විවිධ නළු නිළියන් ගැන දන්නවා.
නමුත් ශ්‍රී ලංකාවෙ ශිල්පීන් ගැන දන්නේ නැහැ. ඒ ගැන පැත්තකින් තිබ්බත් සිංහල නාට්‍ය කලාවේ පියා වන ජෝන් ද සිල්වා මහතා ගැනවත් සමහරු දන්නේ නැහැ.චාල්ස් ඩයස්, සී. දොන් බස්තියන් වැනි අධ්‍යක්ෂවරු ගැන හෝ සෝමා කාන්තා හා විමලා කාන්තා, සරලා බායි වැනි රංගන ශිල්පිනියන් ගැන දන්නේ නැහැ. නමුත් ඔවුන් තමයි නියම තරු. සරලා බායි වාහනයෙන් බැහැලා ටවර් රඟහලට එන විට නාට්‍ය බලන්න ආපු මිනිස්සු කරපු ඝෝෂාව ටෙක්නිකල් හන්දියට ඇහුණා. සමහරු නාට්‍ය බලන්න ඇවිල්ලා ටිකට් එක ගන්න බැරිව සති ගණන් බෝඩිම් කාමරවල හිටියා. එහෙම බලන කොට දැන් මොන තරුද?
සංවාදය චන්දන ජයවීර
No comments:
Post a Comment